Türkiye’nin enflasyonla savaşı: “Fiyatlar her gün değişiyor ve herkes korkuyor” | ekonomik enflasyon

Fİstanbul’un işçi sınıfı semtlerinden Kasımpaşa’da bir fırının tezgahının arkasında Mustafa Kvadar, Recep Tayyip Erdoğan’ın AK Parti’nin turuncu, beyaz ve mavi bayraklarını bahar esintisinde dalgalandırıyor.

Kfader, Türkiye’deki ekonomik kriz nedeniyle emekli oldu – emekli maaşı artık temel masraflarını karşılamaya yetmiyordu. Artık fırında vardiyalı çalışıyor, çekmeceden kırıntıları çıkarırken maaş gününden maaş gününe kadar yaşamayı anlatıyor.

“Her şey çok pahalı. İhtiyaçlarımı alıp faturalarımı ödedikten sonra geriye hiçbir şey kalmıyor” diyor.

Kimin sorumlu olduğu sorulduğunda hafifçe güldü. Erdoğan’ın ekonomi politikalarına ilişkin görüşlerini doğrudan ifade etmeye gönülsüzce, belli belirsiz, “Enflasyonu bu kadar yükselten kim biliyor musunuz” diyor. “Ben değil, sen değil, sokaktaki biri değil – ama kim?” Kafader kendi güvenliği için adını değiştirmesini istedi.

Türkiye eşi benzeri görülmemiş bir mali krizle karşı karşıya. Sadece geçen yıl lira değerinin yarısını kaybettikten sonra, ülke şimdi resmi olarak %61,14 ile keskin bir enflasyon artışıyla boğuşuyor.

Kafdur, ince kahvaltı hamur işlerinin sıralarını düzenler – ince turlar Esma zeytin veya çikolata ile doldurulmuş, borik ve parlak poğaça Pastalar – müşteriler geldiğinde. Bazen fiyatlar konusunda kendisine kızdıklarını söyledi. Tatlı pembe ve beyaz badem paketleri ve meyve ve çikolata ile süslenmiş zarif pastalardan oluşan bir masa aynı kalır, çoğu kişi için artık çok pahalıdır.

Şeker ve buğday fiyatları yükseldi. Un çuvalı 110 lira oldu [£6.15] Ocak ayında şimdi 220 lira.” En ucuz pastalardan bazılarını işaret ederek, “Onlara fiyat belirleyemedik” diye ekliyor. poğaçalar İnsanların karşılayamayacağı daha yüksek herhangi bir yer. ”

Türkiye’nin resmi enflasyon oranı Şubat ayında %50’yi aştığında, bu son yirmi yılın zirvesini temsil ediyordu ve hükümet için büyük bir siyasi sorundu. Maliye Bakanı Noureddine Nabati bu ayın başlarında artışın “geçici” olduğu konusunda ısrar ederken, Erdoğan geçtiğimiz günlerde Türkleri enflasyondan koruma sözü verdi.

Türkiye ekonomisi dünyanın ilk 10 ekonomisinden biri olmaya hazırlanırken bu fırsatı dikkatsiz ve düşüncesiz adımlarla boşa harcamayacağız dedik. Vatandaşlarımızı enflasyonla ezmeyecek şekilde bu durumdan çıkacağız” dedi.

Yükselen enflasyon, hükümetin Türk ekonomisini temelden reforme etme, çoğu uzmanın tavsiyesinin aksine, onları canlandıracağı ve üretimi artıracağı inancıyla faiz oranlarını düşük tutma çabalarıyla bağlantılı. Merkez bankasındaki kilit personelde de sık sık değişiklikler oldu – Türkiye’nin şu anda üç yıl içinde dört merkez bankası başkanı var.

İstanbul’daki Kadir Has Üniversitesi’nden ekonomist Alp Erink Yeldan, “Evet, dünyanın her yerinde herkes enflasyondan muzdarip ama Türkiye bunu diğer enflasyon oranlarının dört beş katı oranında yaşıyor” diyor.

“Bu, yerçekimi kurallarından kaçan bir ekonomi politikası izlemek de dahil olmak üzere bir dizi politika hatası ve iddialı genişleme projesinden sonra.”

Enflasyon başlı başına bir siyasi mesele haline geldi: Ocak ayında Erdoğan, ülkenin resmi istatistik kurumu TÜİK’in başkanını geçen yılki resmi enflasyon verilerinin rekor seviyede göstermesine kızarak görevden aldı. Türkiye’nin enflasyon oranını hükümetle aynı metrikleri kullanarak izleyen bağımsız ekonomik araştırma grubu Enag, Mart ayında reel enflasyonun %142.63 olduğunu tahmin ediyor. “Yüzde yüz kırk iki hiperenflasyon, buna hiç şüphe yok.” Yeldane diyor. Geçen Eylül ayında fiyat artışlarının yürürlüğe girmesinden bu yana, Enag’ın gerçek enflasyon hesaplamalarının sürekli olarak resmi oranın iki katı olduğunu da ekliyor.

Türkiye’deki mali kriz, Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesiyle daha da şiddetlendi ve bu da başta buğday olmak üzere küresel gıda fiyatlarının yükselmesine neden oldu. Liranın dolar karşısındaki düşüşü, Türkiye’nin buğday ithal etme kabiliyetini zaten etkiliyordu, ancak Ukrayna arzının kaybı, onu kendi rezervlerine dalmak da dahil olmak üzere alternatifler bulmaya zorladı.

Mehmet Aslan, ailesinin geldiği Rez kasabasından (Erdoğan gibi) domuz pastırması, peynir ve sarı tereyağı ile dolu iki buzdolabını işaret ederek, “Şubat ayında sadece bu iki makine için 1000 liralık elektrik faturası ödedim” diyor. yapmak). Geçen Ramazan Aslan, dükkânının günde 6000 ila 7000 lira arasında satış yaptığını söylüyor. Bu yıl 1500 lirayı geçerseniz şanslısınız.

Büyük bir bal kavanozunu işaret ederek, “Fiyatları insanlar belirliyor,” diye ekliyor. sadece 400 lira kazanabilirim [£21] Kimse bir şey söylemeyecek. Hatta 500″ yapabilirim.

Ancak Aslan, mevcut durum için hükümeti suçlama konusunda isteksizdir. “Enflasyon artık hükümet kontrolünden çıktı” diyor. “Fiyatlardan memnun değilim. Halkı suçluyorum – Erdoğan’ın kontrolü dışında ve herkes onu düşürmeye çalışıyor.”

Türkiye’nin Ukrayna’daki savaşa diplomatik bir çözüm bulma çabaları – Erdoğan’ı bir despottan ziyade bir devlet adamı olarak dünya sahnesine geri döndürme – eleştirilerin bir kısmının yönünü değiştirmeye yardımcı oldu. Metropoll anket organizasyonuna göre, kişisel onay oranı Mart ayında %43.3’e yükselirken, AKP’nin oy oranı %3 arttı.

Ancak anketler, Türk vatandaşlarının yarısından fazlasının -% 53,6 – geçen Mayıs ayında yalnızca temel ihtiyaçlarını karşılayabildiğini, dörtte birinin ise temel maliyetlerini karşılayamadığını söyledi. Bu yılın başlarında, teslimat ve market çalışanları, enflasyonla uyumlu ücret artışları talep etmek için uzun süreli grevler düzenlediler.

Türkiye’de enerji maliyetleri bu yılın başında yükselmeye başladı, ancak buğday fiyatlarında olduğu gibi Rusya’nın Ukrayna’yı işgali onları yukarı itti. Türkiye doğalgaz ihtiyacının yaklaşık üçte birini Rusya’dan ithal ediyor. Devlete ait boru hattı operatörü Botaş bu ay, elektrik üretimi için gaz fiyatının yaklaşık yüzde 45 artacağını, gaz fiyatlarının sanayi için yüzde 50 ve haneler için yüzde 35 artacağını söyledi.

Fiyatlar yükselirken, muhalefetteki Cumhuriyet Halk Partisi lideri Kemal Kılıçdaroğlu kameralar önünde Erdoğan fiyatları indirene kadar elektrik faturasını ödemeyeceğini açıkladı. AKP yetkilileri bunu “provokasyon” olarak nitelendirdi.

Muhalefetteki Eay partisinden bir ekonomist olan Ekrem Konideoğlu, sıradan Türklerin hala “ekonomiyle meşgul” olduğunu söyledi. Türk kamuoyunu, 2023’te veya daha önce yapılması planlanan seçimlerin başlamasıyla ekonomiyi düzeltebileceğine ikna etmeyi umuyor. Verilerden gördüğümüz, aşırı yoksulluktaki artış, yani gelirin temel ihtiyaçları karşılamaması. Enflasyon gelecek yıl düşebilir, ancak kötüleşen yoksulluğun çözülmesi zor olacak.”

İstanbul’un varlıklı Cihangir semtinde küçük bir fırın işleten Pınar Duru, ekmek pişirmeye sadece sipariş vermek için başladığını ve enerjiden tasarruf etmek için dükkânını indirimli saatlerde açtığını söylüyor.

“Ekim ayından bu yana enflasyon sert bir şekilde vurmaya başladı” diyor. “Börek yapıyorum ve her şeyin fiyatı, yumurta, un, şeker, tereyağı… birdenbire arttı. Hala yapıyor, günlük olarak – bir gün yumurta fiyatını kontrol ediyorum, ertesi gün farklı.”

Douro, Türkiye’nin Ukrayna’da çözüm bulma çabalarının ve belki de bu süreçte gıda fiyatlarını düşürmesinin pek teselli vermediğini de sözlerine ekliyor. “Bana rahatlık ya da dikkat dağıtmıyor – normal hayatımda fiyatlar ile yaşıyorum ve arkadaşlarım da öyle. Evet savaştan bahsediyoruz ama şu anda tek konuştuğumuz enflasyon.” Fiyatların her gün değiştiğini ve herkesin geleceğinden endişe ettiğini ekliyor. “Doların düştüğünü görmedikçe, kendimi rahat ve güvende hissetmeyeceğim.”