İran’dan sermaye kaçışı yılda 10 dolarlık külçe tutar

Tahran Ticaret, Sanayi, Madenler ve Tarım Odası başkanı Mesud Khansari Pazartesi günü Tahran’da ILNA web sitesine verdiği röportajda yıllık sermaye akışının yaklaşık 10 milyar dolara ulaştığını söyledi.

Ülkenin sosyal ve ekonomik koşullarının zorlaştığına dikkati çeken Erdoğan, gelişmekte olan şirketlerin ve yeni finansal teknolojinin kaybı telafi edebileceğini ancak mevcut durumda çok sayıda uzmanın ve elitin ülkeden göç ettiğini söyledi.

Türkiye’yi örnek göstererek, 1979’da İslam Devrimi patlak verdiğinde bu iki komşunun ekonomilerinin benzer olduğunu ancak şimdi Türkiye’nin İran’ı yılda en az 500 milyar dolar geride bıraktığını söyledi.. Türkiye’nin GSYİH’si 815,3 milyar dolar, İran’ın GSYİH’si 231,5 milyar dolar.

Khansari, İslam Cumhuriyeti’nin petrolü normal kanallardan satamamasının ülke ekonomisine 100 milyar dolardan fazlaya mal olduğunu da iddia etti. OPEC’e göre rakamı biraz garip görünüyor, İran, petrol satışlarından 450 milyar dolardan fazla gelir kaybetti Son on yılda yaptırımlar nedeniyle.

İran devlet medyasının yakın tarihli bir raporuna göre, Mart 2022’ye kadar olan 10 yıllık dönemde ülke ekonomisinden en az 97 milyar dolarlık sermaye çıktı.

Sürekli sermaye akışı, İslam Cumhuriyeti’nin ekonomisine ve hatta siyasi istikrarına karşı yaygın ve güçlü bir güvensizlik olduğunu gösteriyor. Paralarını ülke dışına gönderen insanların çoğu, büyük mali kazanç için siyasi bağlantılarını kullanan aynı içeriden kişiler olabilir.

Çöken İran para birimi, bir süre sonra bu hafta değerinin yüzde 10’unu geri kazandı. Merkez Bankası’nın yeni başkanı oldu Aralık ayında en düşük seviyelerine düştükten sonra. ABD doları, geçen haftaki 440.000 riyal seviyesinden 400.000 riyal civarında seyrediyor ve 2018’den bu yana 10 kattan fazla düşen İran para birimi yüzde 10’luk bir kazanç elde etti. 1 Ocak’taki ralliye rağmen, para birimi hala yüzde 30 Ağustos ayına göre yüzde daha düşük ve mevcut katı başkan Ebrahim Raisi’nin seçildiği ve diğer radikallerin üst düzey pozisyonlara atandığı 2021 ortasına göre yüzde 50 daha düşük.

Yeni merkez bankası başkanı Mohammad Reza Farzin, 31 Aralık’ta ilk resmi çalışma gününe başlayan bankanın piyasaya “uygun müdahalesini” açıklarken gerekçesini açıklamadı. Riyali benzeri görülmemiş seviyelere düştü.

Cumhurbaşkanı İbrahim Raisi, Farzin’in atandığı kabine toplantısında dövizlerin değerini kontrol etmenin önemini vurguladı ve merkez bankası başkanını durumu “yönetmeye” çağırdı.

Mahmud Ahmedinejad’ın cumhurbaşkanlığı döneminde bir yetkili olan Farzin, kur düşüşünü kontrol altına almak için muğlak sözler verdi, ancak riyaldeki devalüasyona yalnızca yönetilebilecek geçici faktörler neden olmuş gibi görünmüyor. Ülkenin ekonomik sistemi yozlaşmış ve adam kayırmacı ve yalnızca seçkin birkaç elit, hükümetin sağladığı ucuz dolarlara erişebiliyor. Hükümet ara sıra arz ve talep zincirini alt üst etmek için serbest piyasaya dolar pompalıyor, ancak petrodoların ülkeye serbest akışını engelleyen yaptırımlar göz önüne alındığında, her çarenin geçici bir etkisi olduğu kanıtlanıyor.

Riyalin mevcut düşüş dalgası, 2018’in başlarında ABD’nin, İran’la Kapsamlı Ortak Eylem Planı (KOEP) olarak bilinen Obama dönemi nükleer anlaşmasından çekilmeye ve ‘maksimum baskı’ yaptırımları uygulamaya karar vermesiyle başladı. Ülkenin petrol ihracatı, ekonomik can damarı ve uluslararası bankacılık hizmetleri, üçüncü taraf ABD yaptırımlarından etkilendi; bu, kısıtlamaları ihlal eden herhangi bir şirket veya ülkenin kendisinin ABD yaptırımlarına tabi olabileceği anlamına geliyor.

O zamanlar dolar karşısında 34.000 civarında olan riyal, hükümetin insanları enflasyonist bir şoktan korumak için temel mal ithalatçılarına ucuz döviz teklif etmek zorunda kalmasıyla düşmeye başladı. Hükümetin dolara karşı 42.000 riyal olan sabit döviz kuru, gıda veya hammadde gibi temel malları ithal ettiklerini ve bunun yerine lüks araba ithal ettiklerini veya sadece serbest piyasada ucuz dolar sattıklarını iddia eden insanlar tarafından kısa sürede bir taciz kaynağı haline geldi. Büyük karlar elde edin.