Türkiye yine beklentilerin altına yükseldi, daha fazla sıkılaştırma sözü verdi

İSTANBUL, 20 Temmuz (Reuters) – Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın ek tedbirlerle destekleyeceğini söylediği düşük faiz politikasından geri adım atmasının ardından, politika faizini Perşembe günü 250 baz puan artırarak yüzde 17,5’e yükseltti.

Bu, yükselen enflasyona rağmen bir haftalık repo faizinin (TRINT=ECI) 2021’den itibaren %19’dan %8,5’e düşürülmesinin ardından yeni vali Hafız Kaye Ergan başkanlığındaki ikinci toplantıydı.

Banka, para politikası komitesi toplantısının ardından para politikasını sıkılaştırmaya devam edeceğini ve son vergi artışlarının enflasyon üzerinde daha fazla yukarı yönlü baskı beklediğini söyledi.

Komite, piyasa mekanizmalarının işleyişini iyileştirmeye, makro-finansal istikrarı güçlendirmeye ve mevcut mikro ve makro ihtiyati çerçeveyi basitleştirmeye ve iyileştirmeye devam edecektir.”

Banka, “Etki analizleri rehberliğinde gevşeme süreci kademeli olarak devam edecektir. Bu çerçevede kurul, politika faizindeki artışın yanı sıra para politikası duruşunu desteklemek amacıyla niceliksel sıkılaştırma ve seçici kredi sıkılaştırma kararları almıştır.”

Haziran ayında %38,21’e gerileyen enflasyon, yılın ilerleyen zamanlarında toparlanma beklentilerine rağmen beklenenden daha az sıkı geldi. Ekonomistler, Temmuz ayında liradaki değer kaybının devam etmesi ve çeşitli vergi artışları nedeniyle yılsonu tahminlerini yüzde 60’a varan oranlarda revize ediyor.

Bir Reuters anketindeki ortalama bir tahmine göre, banka Haziran ayında politika faizini 650 baz puan artırarak %15’e çıkardı ve bu kez faiz oranını %20’ye yükseltmesi bekleniyordu. Analistler, son artışın ölçeğinde hayal kırıklığını dile getirdiler.

Swissquote Bank’ta kıdemli analist olan İpek Özkardeskaya, beklenenden düşük hareketin yeni ekonomik bloğun bağımsızlığı sağlama becerisine ilişkin soru işaretlerini artırdığını söyledi.

Çok yumuşak bir varsayılanın benimsenmesi yatırımcı güvenini tehdit eder ve lira ve Türk varlıkları üzerindeki baskıyı daha da artırmalı” dedi.

Ekonomistler, reel faizler negatif kalmaya devam etse de politika faizinin yıl sonuna kadar %25’e çıkmasını bekliyor. Sıkılaştırma politikasında Erdoğan’ın merkez bankası üzerindeki etkisinin ne kadar ileri gidebileceği konusunda uyarıda bulunuyorlar.

Reuters’e konuşan bir kaynak, merkez bankasının fazla likiditeyi çekmek için lira mevduatlarını döviz kuru değer kaybına (KKM) karşı koruma programı kapsamında borç verenlerin hesapları için lira zorunlu karşılıklarını artıracağını duyurduktan sonra söyledi.

26.9100’den işlem gören lira, oranlar açıklanmadan önce çok az değişiklik gösterdi. Bu yıl şimdiye kadar %30 düştü. Ancak bazı piyasalar Erdoğan’ın yeniden seçilmesinin ardından daha iyi performans gösterdi.

S&P Global Market Intelligence’den alınan verilere göre, bir ülkenin borcunu ödeme maliyetinin bir göstergesi olan beş yıllık borç temerrüt takasları Çarşamba günü 457’den 442’ye düştü.

Lira, enflasyonist baskı

Erdoğan’ın savunduğu düşük oranlı bir politika, 2021’in sonlarında bir kur krizini tetikledi ve lira o yıl %44 değer kaybetti. Merkez bankasının döviz rezervlerini kullanarak döviz talebini karşılama çabalarına rağmen 2022’de %30 daha zayıfladı.

Liranın değer kaybı, enflasyonu geçen yılın Ekim ayında 24 yılın en düşük seviyesi olan %85,5’e çekti. Bu yıl da devam eden düşüşün, Türkiye’nin ithalata bağımlı olması nedeniyle önümüzdeki aylarda enflasyonu beslemesi bekleniyor.

Ankara’nın sıkı bütçesini desteklemek için bu ay yaptığı vergi artışlarının da fiyatları artırması bekleniyor. Ekonomistler, Temmuz ayında aylık enflasyonun %10 civarında olacağını söylüyor.

Erdoğan, Mayıs ayındaki seçim zaferinin ardından ekonomi politikasında geri adım atmaya istekli olduğunun sinyallerini verdi ve piyasaların büyük saygı duyduğu Mehmet Şimşek’i maliye bakanlığına ve eski Wall Street bankacısı Erkan’ı merkez bankası başkanı olarak atadı.

Bazı analistler, Erdoğan’ın alışılmışın dışında doğasını terk etme taahhüdü konusunda şüphe uyandırdı ve ortodoksluktaki önceki değişimlere sadece onun fikrini hızla değiştirmesi için atıfta bulundu.

Politika değişikliğinin bir parçası olarak, merkez bankası rezervlerini lirayı desteklemek için kullanmayı bıraktı ve bu da sert bir yükselişe neden oldu. Net uluslararası rezervleri, Haziran ayında eksi 5,7 milyar dolardan 7 Temmuz’a kadar 13,17 milyar dolara yükseldi.

Ezgi Erkoyun, Ali Küçükgöçmen, Nevzat Devranoğlu, Libby George’un hazırladığı haber; Darren Butler’ın yazdığı; Angus MacSwan tarafından düzenleme

Standartlarımız: Thomson Reuters Güven İlkeleri.