Teknolojide Doğu-Batı Ayrımını Anlamak

Tfilamentler için bir risk sermayesi (WL) Orta gelirli ülkelerde 1 milyar doların üzerinde değere sahip listelenmemiş girişimlerin ortaya çıktığı bilindiğinden, tek boynuzlu at teknoloji şirketlerini bulmak artık alışılmadık bir durum değil. Ancak Türkiye’den gelen ikisi özellikle tuhaf yaratıklardır. Birincisi, büyük. Bir e-ticaret şirketi olan Trendyol’un 16.5 milyar dolar değerinde olduğu tahmin ediliyor ve ona 10 milyar dolar veya daha fazla “decacorn” statüsü veriyor. “Ultra hızlı” market teslimatının öncülerinden biri olan Getir’in bu seçkin gruba katılmak üzere olduğu söyleniyor. İkincisi, savaşta sertler. Her ikisi de enflasyon, para birimi istikrarsızlığı ve değişken ekonomik politikalardan muzdarip bir ülkeden geliyor ve her ikisi de yatırımcılar için kriptonit olabilir. En çarpıcı olanı, kurucularının teknolojinin orijinal modellerine hiç benzememesidir. Trendyol üyesi Demet Mutlu, 39 yaşında bir kadın. Getirli Nazım Salor 60 yaşında bir erkektir.

Ancak, şu anda Türkiye’de borsaya kote herhangi bir şirketten daha değerli olan iki şirketine yakından bakın ve farklılıklar benzerliklerden daha ağır basıyor. Kendisini Doğu ile Batı arasında bir geçit olarak gören bir ülkeye yakışır bir şekilde Boğaz’a bakışları Janos’unkine benziyor. Biri Çin’den ilham alıyor, diğeri ise Avrupa ve Amerika’ya bakıyor. Biri spot ışığından kaçınır. Diğeri beğeniyor. Biri kadınları öncülere dönüştürmek istiyor. Diğerinin görünüşte erkeksi bir sloganı var “Tembellik Hakkını Demokratikleştirin”. Teknoloji bölünmesinin birkaç farklı boyutunu özetliyor. Bu, karşılaştırmayı ve kontrastı ilginç hale getirir.

Doğu ve batı arasında bölerek başlayın. Basit bir ifadeyle, bu, Asya tarzı süper uygulamalar ile Silikon Vadisi tarzı Blitzscaling arasında bir seçimdir. Trendyol’un en büyük destekçisi Alibaba ve Çin online mağazasının etkisi çok derin. Türk şirketi Alibaba’nın pazar modelini paylaşıyor: Türkiye’deki e-ticaretin üçte birinden fazlasını oluşturuyor ve yılda yaklaşık 10 milyar dolarlık malın işlenmesi için bir platform sağlıyor. Amerikan devi Amazon’un aksine, kendi mallarından sadece birkaçını satıyor. Alibaba gibi, platformunda ödemeler dahil çeşitli hizmetler sunmayı amaçlayan ve Türkiye’nin her yerinde bulunan küçük işletme satıcılarının önemini alıcılarla eşit bir yere koyan kendisini süper bir uygulama olarak adlandırıyor. Uluslararası genişleme söz konusu olduğunda, Doğu Avrupa ve Orta Doğu gibi gelişmekte olan pazarlarda olması muhtemeldir. Ve Alibaba gibi, süper uygulamaların potansiyelinin bu kadar genç, mobil çılgın yerlerde en yüksek olduğuna inanıyor.

Buna karşılık, Getir’in ilk uluslararası destekçisi, Amerikalı Sequoia Capital’den Michael Moretz’di. WL Kuruluş. Uygun bir şekilde, stratejisini bir Silikon Vadisi rehberinden ödünç alıyor: önce ortalığı karıştır, sonra para kazan. 2015 yılında kurulan Getir, on dakikadan daha kısa bir sürede bir bakkal teslimat işine öncülük ettiğini iddia ediyor (şaşırtıcı olmayan bir şekilde, bir mağazadan on dakikadan fazla insanın yaşadığı İstanbul’da, Bay Salur’un birçok arkadaşı başlangıçta neden buna ihtiyaç duyduklarını merak etti). Salor, indirimlerin müşterileri çekmeye yardımcı olduğunu söylüyor. Ardından, Jeter’e uşak muamelesi yapma cazibesinin yerini alacağını umuyor. Amerika’daki Gopuff ve Alman gorillerinin artan rekabeti ile hız önemli bir faktördür. Bir yıl önce İngiltere’de ilk uluslararası operasyonlarını başlatmasından bu yana şirket, Londra sokaklarındaki mor ve sarı motosiklet sürücüleriyle aynı hızda gelişmiş dünyayı dolaştı. Şu anda Avrupa ve Amerika’da Barselona’dan Bristol üzerinden Boston’a kadar 40 şehirde.

Salor her zaman gözünü Amerika’ya girmeye ve sonunda şirketi orada listelemeye dikti. “Eğer bir startup adamıysanız, startupların olduğu yerde başarılı olmak istersiniz” diyor. Gerçek Amerikan tarzında, medyanın ilgisini çekiyor. Getir, köşe yazarınızı, kapıdan içeri saçılmış bisküvi ve avokado sepetlerini görmek için güney Londra’daki demiryolu kemerlerinin altındaki parlak ışıklı bir depoya (“karanlık dükkan” yanlış bir isimdir) karşıladı. Bay Salor, yalnızca nakit yoğun bir işin mali konularını tartışırken korunur. Bloomberg’in 12 milyar dolara kadar çıkabileceğini bildirdiği son değerlemesi hakkında yorum yapmayı reddediyor. “Para bankada olduğunda, bunu duyacaksınız.”

Bayan Mutlo bundan daha farklı olamazdı. Trendyol’un etrafına Çin benzeri bir medya güvenlik duvarı kurdu ve çoğunlukla röportaj taleplerinden kaçınıyor. Bu kadar popüler olduğu birkaç madeni paradan biri, Türkiye’de Trendyol’u kurmak için Harvard Business School’dan ayrılmasıdır. Ancak, harikadan da öte. Trendyol’u kurmanın yanı sıra, 2020’de San Francisco merkezli Zynga’ya 1.8 milyar dolara satılan bir oyun şirketi olan başka bir Türk unicorn’u kurdu. Bunu perspektife koymak gerekirse: Bir veri toplama şirketi olan PitchBook, bir düzeyde 1.335 tek boynuzlu at sayıyor. Dünyada sadece 185 veya %14’ün biraz altında en az bir kurum var.

Ayrıca yatırımcı, Bayan Mutlow’u teknoloji konusunda “çılgın” olarak nitelendirdi. Trendyol’da moda ürünleri satmaya başladıktan sonra Türkiye tekstil sektörünün şampiyonu oldu. Aynı zamanda dijital ekonomide kadınların (medya utangaç olsa da) savunucusu. Trendyol’un çalışanlarının yaklaşık yarısı, bazı yazılım mühendisleri ve birçok alıcı ve satıcı da dahil olmak üzere kadındır. Onu tanıyanlar, işini kurarken ciddiye alınmak için mücadele ettiğini söylüyor. Kadın, Türk mü yoksa her ikisi mi olduğunu bilmiyordu.

osmanlı imparatorluğunun kurucuları

Bunlar, her yerde yeni başlayanlar için harika zamanlar. Her iki şirket de aynı anda başarılı olduklarının farkında WL Dünya çapında finansman çılgınca – bazen rastgele. Her ikisinin de, en azından kamu ve özel piyasalar arasındaki değerleme açığı azalana kadar, yakın zamanda ilk halka arzı yapmaları pek olası değil.

Ancak, Türkiye’de sert bir okulda büyümekten de yararlandılar. Hızlı fiyat artışlarının ortasında yaşamak, onları enflasyon tehdidine yeniden uyanan bir dünyaya hazırlar. olduğu bir ülkede WL 2021 yılına kadar finansman yetersizdi, yetersiz bir şekilde çalışmayı öğrendiler. Ve telaffuzu zor İngilizce isimlerin arkasında gururla duruyorlar. Bay Salor’un şaka yaptığı gibi: “Arnold Schwarzenegger’i hatırlıyor musunuz? Adını değiştirmedi.” Onlara alışmanın zamanı gelmiş olabilir. ■

Ekonomi, iş dünyası ve piyasalardaki en önemli haberler hakkında daha fazla uzman analizi için haftalık bültenimiz Money Talks’a kaydolun.

Küresel ticaret üzerine köşe yazarımız Schumpeter’den daha fazlasını okuyun:
TikTok aptal değil. Tehlikeli (15 Ocak 2022)
Glencore’un gezegene mesajı (1 Ocak 2022)
Milyarderin Metaverse Savaşı (18 Aralık 2021)

Bu makale, basılı baskının İşletme bölümünde “Doğuya Karşı Batı, Venüs’e Karşı Mars” başlığı altında yayınlandı.