Yunanistan ve Güney Kıbrıs çözüm değil taviz arıyor

Yazar, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin (KKTC) Uluslararası İlişkiler ve Diplomasi Özel Danışmanı ve Müzakere Komisyonu üyesidir.

İstanbul

Ege Denizi (adalar) ve Kıbrıs’ta önemli gelişmeler yaşanıyor. Bu yeni dinamiğin ana unsuru kuşkusuz Türk tarafının attığı adımlar ve yerleşme arzusudur.

Türkiye’nin sismik araştırma gemisi MTA Oruç Reis’i geri çekmesiyle başlayan bu yeni süreç, genellikle Adalar Denizi’nden kaynaklanan sorunların teknik değerlendirmelerinin yapılması amacıyla 25 Ocak’ta İstanbul’da düzenlenen son keşif toplantıları ile daha da hızlandı. (Ege Denizi) ve olası çözümler üretmek.

İki taraf arasındaki gerilim nedeniyle 2020 yılına kadar yani dört buçuk yıl boyunca keşif toplantısı yapılamadı. Bu görüşmelerin ardından Türk tarafı bir kez daha yapıcı bir duruş sergileyerek, üst düzey yetkilileriyle dünyaya “Ege Denizi ile ilgili olanlar da dahil olmak üzere tüm sorunların çözülmesi mümkün; bu konuda kesinlikle kararlıyız. Barış ve bölgesel istikrar herkesin çıkarına. “

Aynı şekilde Kıbrıs konusunda Beş Yıllık Gayriresmi Konferansın programlanmasına çok olumlu bir tavır alan Türk tarafı, arzu edilen hedef kalıcı bir çözüm ise bunun ancak başarılabileceği mesajıyla olumlu yaklaşımını sürdürdü. inovasyon yoluyla. Ve yaratıcı fikirler.

Madalyonun diğer yüzüne bakıldığında Rum tarafı keşif toplantılarına katılarak, sadece denizcilik otoritelerinin kısıtlamalarının giderileceğini ilan ederek, Ege ve Doğu’dan kaynaklanan tüm sorunları istemediğini gösteren bir ön koşul koydu. . Akdeniz masaya oturacak. Bu iki ülke arasındaki sorunların Ege ile sınırlı olmamasına rağmen.

Geniş bir alanda denizcilik yetkilerine itiraz edildi, Lozan Antlaşması’na aykırı silahlı Yunan adaları ve resmen ilan edilen sahiplerinin bulunmamasına rağmen Yunanistan tarafından işgal edilen toplam 152 ada, ada ve kayanın yasal statüsünün gözden geçirilmesi Uluslararası hukuka aykırı olarak 10 Mil olarak ilan edilen Yunan hava sahası, karasuları 6 mil olmasına rağmen, artan göçmen akışları, hidrokarbon kaynakları ve nihayet Kıbrıs sorunu ile önem kazanan arama kurtarma faaliyetleri devam ediyor. iki taraf da anlaşmazlığa düşüyor.

Rum tarafının amacı nedir?

Bölgenin benzersiz coğrafi koşulları nedeniyle iki ülke arasında deniz sınırı anlaşması olmadığından, her iki ülkenin de Ada Denizi’nde 6 mil karasuları var. Ancak Yunanistan, Türkiye’nin imzalamadığı 1982 Deniz Hukuku Sözleşmesi’ne atıfta bulunarak karasularını 12 mil’e çıkarmak istiyor. Türkiye, böylesi bir hareketin bir “savaş eylemi” (savaş nedeni) olarak kabul edileceğini açıkça belirtmiştir. Yunanistan, yalnızca adalar denizinde değil, uluslararası hukuka göre yarı kapalı bir deniz olarak kabul edilen Doğu Akdeniz’de de, buradaki adaların kıta sahanlığı ve MEB’lere (münhasır ekonomik bölge) sahip olduğunu iddia ederek gerilimi artırmaktadır bölge).

Öyleyse, nüfusu, toprakları ve sınırlı askeri ve ekonomik gücü ile Rum tarafı tam olarak neyi hedefliyordu? Yunanistan gerçekten Doğu Akdeniz ve Deniz adalarında bir yerleşimin parçası olmak istiyor mu? Bu sorunun çok tanıdık yanıtı, Ocak ayında Yunan politika yapıcılar tarafından yeniden teyit edildi. Geçen ay Yunan parlamentosunun onayladığı bir kararla Yunanistan, İyonya Denizi’ndeki karasularını 12 mil genişleterek topraklarını yaklaşık% 10 genişletti. Dışişleri Bakanı Nikos Dendias, 12 adanın idaresinin Yunanistan’a devredildiği 1947 yılından bu yana ülkenin topraklarının ilk kez genişletildiğini büyük bir siyasi gururla ifade ederken, Başbakan Kyriakos Mitsotakis Yunanistan’ın çok kısa ve orta vadeli hedeflerini belirledi. Açıkça, Girit ve Ege Adaları için de aynı şeyi yapma niyetlerini belirtiyorlar.

Yunan partisi, elindeki tek koz olan adaları kullanarak Doğu Akdeniz’de yayılmacı bir politika izledi. Mümkün olduğunca Ege ve Doğu Akdeniz’de yayılış alanlarını genişleterek ve Doğu Akdeniz’deki kıta sahanlığı haklarını göz ardı ederek Türkiye’yi Antalya Körfezi ile sınırlandırarak Adalar Denizi’ni bir “Yunan gölü” haline getirmeye çalışıyorlar. . Yunanistan’ın maksimum talebi kabul edilirse, Ege’deki karasuları% 43’ten% 71’e yükselecek ve bunun sonucunda çevredeki açık denizlerin oranı% 49’dan% 19.7’ye düşecek. Aynı şekilde Türkiye’nin Doğu Akdeniz’deki münhasır ekonomik bölgesi 189.000 kilometrekareden 41.000 kilometrekareye düşerek% 80 küçülecek. Genel olarak bu, Türkiye’nin açık denizlere ve tüm komşu bölgelere erişimini kısıtlayan ve onu bölgenin jeopolitiğinde etkisiz bir oyuncu haline getiren bir programdır. Bu stratejiyi gerçeğe dönüştürmek için, Doğu Akdeniz’de en uzun kıyı şeridine sahip ülke olan Türkiye’yi izole etmek ve hem Türkiye’yi hem de Türk Kıbrıs’ı dışlayan bir enerji ve güvenlik sistemi oluşturmak için bölgesel ittifaklar oluşturma çabaları devam etmektedir.

Rum tarafının Kıbrıs ile ilgili ısrarlı hatası

Bu stratejinin Kıbrıslı kısmına baktığımızda, 1968’den bu yana yapılan tüm müzakerelerde Kıbrıs Rum yönetiminin Kıbrıslı Türklerle iktidarı, doğal kaynakları ve serveti paylaşmayı reddettiği ve Kıbrıslı Türkler arasında siyasi eşitliği kabul ettiği görülmektedir. tüm ada onların “evi” ve “birleşmiş” olması Yine, tıpkı Yunanistan’ın Adalar Denizi’ni bir Yunan gölü olarak görmesi gibi. Yunan yönetimi, Kıbrıs’ta devam eden Türk askeri varlığının “yabancı güçler” olarak gördüğü kayıtsız şartsız sona erdirilmesini sağlayarak, Yunanistan’ın Türkiye’yi çevreleme politikasının güney safhasını da tamamlamaya çalışıyor. Bu tedbirlerle, Türkiye’nin son zamanlarda keşfedilen hidrokarbon rezervlerinden bu yana jeopolitik önemi artan Kıbrıs’ta siyasi ve denizcilik yargı haklarından taviz vermesini umuyorlar.

Türk tarafı bu konuda taviz verse, bu Yunanistan ve Güney Kıbrıs’ın iştahını artıracak ve taleplerinin bir uzantısı olarak Türk donanmasının ve petrol arama faaliyetlerinin Türkiye’deki hareketlerini sınırlamaya çalışacaktı. Bunu, Türkiye’nin stratejik derinliğini ve karar verme kabiliyetini sınırlandırma girişimi izleyecektir., Öncelikle Libya ve Suriye’deki gelişmelerle ilgili olarak.

Kısacası Kıbrıslı Rum ikili, Türkiye’nin Avrupa Birliği ile ilişkilerini canlandırma ve Ege ve Doğu Akdeniz’deki sorunları çözmek için dostluk elini uzatmaya yönelik son çağrılarını yanlış bir şekilde bir zayıflık ve aynı zamanda bir zayıflık olarak görüyor. Yayılmacı politikalarını uygulama fırsatı, böylece Ege’de veya Doğu Akdeniz’de çözüm istemediklerini, yalnızca kendi lehlerine tavizler görmeye çalıştıklarını bir kez daha gösteriyor. Hâkim uluslararası ve bölgesel iklimin akıllıca bir yorumunun yokluğunda, bu iki ülke, yanlışlıkla kendi ellerinde bir koz olduğuna inandıkları Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne üyeliği konusunun hibe etmeye devam edeceğine inanmaya devam ediyorlar. onlara istedikleri tavizler.

Çözülmemiş sorunlar daha büyük siyasi krizlere yol açacak

En rahatsız edici günler bile, Türkiye’nin büyüyen siyasi, askeri ve ekonomik gücünü görmezden gelmeye devam etseler bile, Avrupa Birliği’ne üye olsalar bile Avrupa Birliği’nde bir devlet olmadığını anlayacak olan Rum ve Rum ikilisini bekliyor. Aynı organizasyon ve sadece “Yunanistan için” Türkiye ile yüz yüze gelecek, çünkü Doğu Akdeniz’de küçümsenemeyecek en önemli stratejik aktör. Bu iki ülkenin, sınırlı siyasi, ekonomik ve demografik kaynaklarına rağmen, tüm Doğu Akdeniz politikasını kendi çıkarları doğrultusunda manipüle etme çabaları er ya da geç birlik içinde ciddi muhalefetle karşılaşacaktır.

Sonuç olarak, Doğu Akdeniz’deki denizcilik güçleri sorunu çözülmezse bölgenin daha da büyük siyasi krizlerle karşı karşıya kalacağı açıktır. İki taraf da böylesine büyük bir siyasi kargaşadan yararlanamayacak. Aslında bölgedeki tüm sorunları çözmek mümkün. Bununla birlikte, son bölgesel gelişmelerin bir kez daha gösterdiği gibi, Kıbrıs Rum ve Rum taraflarının barış ve istikrarın herkesin çıkarına olduğunu ve bunları Doğu Akdeniz’in en güçlü ülkesi Türkiye olmadan gerçekleştirmenin mümkün olmadığını kabul etmek için daha fazla zamana ihtiyacı var. . . Gelişme şekli, Türkiye’nin uluslararası hukuktan kaynaklanan haklarını savunmadaki aktif kararlılığı ve bölge ülkeleriyle işbirliğini derinleştirerek, kendisine karşı oluşturmaya çalıştığı koalisyon içinde çatlaklar yaratırken, gücünü daha da güçlendirmek amacıyla mücadele etmek. Rum tarafı sahada “ayrıcalık hayallerinin” kavranmasına çok yardımcı olacak.

Baran Ayaz Borgaz tarafından Türkçeden çevrilmiştir.

* Bu makalede ifade edilen görüşler yazara aittir ve Anadolu Ajansı’nın yayın politikasını yansıtmayabilir.

AA Haber Yayın Sistemi (HAS) abonelerine sunulan haberlerin Anadolu Ajansı web sitesinde özet olarak sadece bir kısmı yer almaktadır. Abonelik seçenekleri için lütfen bizimle iletişime geçiniz.