Türkiye’nin ihracatı küresel ticaretteki yavaşlamaya rağmen artıyor

Resmi verilere göre, küresel ihracat yılın ilk çeyreğinde ılımlı bir düşüş yaşarken, Türkiye, küresel sevkiyatlardaki payını bir miktar artırmaya yardımcı olan büyümeyle bu eğilimi tersine çevirmeyi başardı.

Türkiye Ticaret Bakanlığı Salı günü yaptığı açıklamada, Dünya Ticaret Örgütü tarafından yayınlanan istatistiklere dayanarak, küresel ihracatın Ocak-Mart döneminde yüzde 0,6 düşüşle yaklaşık 5,92 trilyon dolara (193,38 trilyon Türk lirası) düştüğünü söyledi.

Buna karşılık bakanlıktan yapılan açıklamaya göre, Türkiye’nin yurt dışına ihracatı aynı dönemde %3,6 artarak 63,6 milyar dolara ulaştı.

İhracat, Türk hükümetinin, yıllar içinde ağırlıklı olarak özel tüketime dayalı olan ekonominin büyüme yapısında dengeyi yeniden sağlama konusunda güvenmeye çalıştığı öncelikli alanlar arasında yer alıyor.

Güçlü iç talebin enflasyonun ana itici güçlerinden biri olabildiği ve dizginlenmesinin zor olabileceği Türkiye gibi yüksek enflasyon ortamında bu zor olabilir.

Yetkililer, talebi sakinleştirmek ve şu anda %75’i aşan enflasyonu kontrol altına almak amacıyla geçtiğimiz yıl sıkı parasal sıkılaştırma uyguladı.

Bir dizi faiz artırımının ve nispeten istikrarlı Türk lirasının yılın ikinci yarısında rahatlama sağlaması nedeniyle bunun zirveyi temsil ettiği söyleniyor.

Kronik cari açıkları ve ticaret açıklarını fazlaya dönüştürmek, hükümetin geçtiğimiz Mayıs ayındaki cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimlerinin ardından yıllardır uyguladığı gevşek para politikasını tersine çevirmeye başlamasından bu yana gündemin üst sıralarında yer alıyor.

Ticaret Bakanlığı, Türkiye’nin başarısının zorluklarla dolu küresel ekonomik ortam ışığında gerçekleştiğini söyledi.

Dünya Ticaret Örgütü verileri, küresel ihracatın yıllık bazda yüzde 4,2 oranında azalarak yaklaşık 23,81 trilyon dolara ulaştığını gösterdi.

Bakanlık, Türkiye’nin ihracatının yüzde 0,8 artışla 257,6 milyar dolara yükseldiğini söyledi.

Açıklamada, “Dünya ihracatındaki düşüşe rağmen ülkemizin ihracatı büyümeye devam etti” denildi. “2024 yılının ilk çeyreğinde yıllık ihracatımızın küresel ticaretteki payı artmaya devam ederek 2023 yılının ilk çeyreğine göre 0,05 puan artışla %1,082’ye ulaştı.”

Yıkıcı depremler de dahil olmak üzere birçok zorluğa rağmen, Türkiye’nin ihracatı üst üste üçüncü yıllık zirvesine ulaşarak 2023’te yaklaşık 256 milyar dolara ulaştı.

Bu, bir önceki yılki 254 milyar dolara kıyasla ülkenin küresel ihracattaki payını, tarihin en yüksek seviyesi olan 2022’deki %1,02’den %1,08’e çıkardı.

Ticaret Bakanlığı, Türkiye’nin başarısını katma değere, yenilikçiliğe ve rekabetçiliğe odaklanmasına bağladı.

“Stratejik politikalarımızla Türkiye’nin küresel ticaretteki payını artırmaya kararlıyız. Küresel ticaret trendlerinden yararlanarak küresel tedarik zincirindeki konumumuzu güçlendirmeyi ve başarılarımızı daha da artırmayı hedefliyoruz.”

Dünya Ticaret Örgütü’ne göre küresel mal ticareti, yüksek enerji fiyatları ve enflasyonun devam eden etkilerinin etkisiyle, geçen yıl %1,2 düştü; Dünya Ticaret Örgütü’ne göre, 2023’teki 30 yıl içindeki üçüncü düşüş oldu.

Ancak Cenevre merkezli ticaret örgütünün Nisan ayında yayınladığı “Dünya Ticaret Beklentileri ve İstatistikleri” raporunda, küresel ekonominin bu yıl, önceden beklenenden daha yavaş da olsa toparlanmasının beklendiği belirtildi.

Enflasyonist baskıların hafifletilmesinin, mal ticareti hacminin 2024’te %2,6, 2025’te ise %3,3 artmasına yardımcı olacağını söyledi. Dünya Ticaret Örgütü daha önce 2024’te %3,3’lük bir artış bekliyordu.

Geçen yıldan önce, küresel ticaret, Dünya Ticaret Örgütü’nün 1995’te kurulmasından bu yana yalnızca iki yılda düşmüştü. Küresel ticaret, 2020’deki salgın sırasında %5, 2009’daki küresel mali kriz sırasında ise %12’den fazla düştü.

2023 yılında özellikle artan enerji fiyatları ve enflasyonun etkisinin en yoğun olduğu, Türkiye’nin en büyük ticaret ortağı olan Avrupa’da ithalat talebi zayıf seyretti.

Dünya Ticaret Örgütü, 2024 görünümüne yönelik risklerin aşağı yönlü olduğunu ve tahmin aralığının eksi %1,6 ile artı %5,8 arasında değiştiğini söyledi.

Gazze ve Ukrayna’daki savaşlar, jeopolitik gerilimler, Kızıldeniz’deki saldırılar, ABD, Avrupa ve Çin arasındaki gerginlikler ve ekonomi politikasına ilişkin belirsizlikler nedeniyle görünüm belirsizliğini koruyor.