Türkiye’nin Afrika’ya hücumu Çin’e omuz silkti

İSTANBUL – Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 14 Ağustos’ta Gine Cumhurbaşkanı Alpha Conde’yi İstanbul’daki tepedeki Vahdetain Sarayı’nda ağırladı.

Son Osmanlı padişahının eski konutlarından biri, şu anda Türkiye’nin en büyük şehrinin Asya yakasında Erdoğan’ın ana ofisi olarak kullanılıyor.

Asya ve Avrupa kıtalarını ayıran İstanbul Boğazı’nın masmavi sularına bakan iki lider, iki ülkeyi bekleyen olasılıklardan bahsetti.

Görüşmeden 22 gün sonra Conde askeri darbeyle tutuklandı.

Devralmadan iki gün sonra 7 Eylül’de konuşan Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, darbeyi kınadı ve dolaylı olarak eski sömürge güçlerini olayın arkasında olmakla suçladı.

“Eskiden sömürgeci bakış açısı Afrika ülkelerini sömürmekti. Şimdi istedikleri hükümetleri iktidara getirmek ya da istemedikleri hükümetleri değiştirmek için çeşitli yöntemlere başvuruyorlar.”

Çavuşoğlu, Gine halkına seslenmeden önce, “Afrika’dan çekilin” dedi: “Bilin ki size destek olmaya çalışanlar sizi kullanmak isteyenlerdir.”

Bu, Türkiye’nin Afrika’ya girişini simgeliyordu – Afrika’daki büyükelçilik sayısını 2002’de 12’den 43’e çıkaran bir çaba.

Başbakan ve cumhurbaşkanı olarak 2003 yılından bu yana iktidarda olduğu süre boyunca Erdoğan, 28 farklı Afrika ülkesini toplam 38 kez ziyaret ederek onu kıtanın en çok ziyaret edilen küresel lideri yaptı.

Erdoğan, Türkiye’ye “Afro-Avrasya” dedikten sonra, Afrika ülkelerine ulaşmak için grubundaki her aracı kullandı. Müslüman Afrika ülkelerinde Türkiye camiler inşa etti. Erdoğan, Kuzey Afrika’da tarihi ilişkilerle ilgili konuşmasında Osmanlı kartını kullandı. Petrol ve madenleri sömüren eski sömürgeci güçlerden memnun olmayan ülkelerde, Erdoğan en sevdiği hareketi kullanıyor: “ezilen halkın sesi” olarak hareket etmek.

Türk ilişkileri ağı Batı’da iyi anlaşılmamıştır. Jeopolitik danışman ve Dışişleri Bakanlığı’nın Politika Planlama Ekibinin eski üyesi Richard Özen, Washington’daki Türkiye hakkındaki tüm yanlış kanılar arasında Ankara’nın diplomatik olarak izole olduğu fikrinin “belki de tüm merceklerin en çarpıtıcısı” olduğunu söylüyor.

“Türkiye’nin zaten çok gelişmiş bir diplomatik yaklaşımı var, Afrika’da başarılı oldular, Asya’da başarılı oldular ve Orta Asya ve Doğu Asya’daki birçok ülke ile dengeli ilişkilere sahipler. Türk-Japon ilişkileri çok iyi. Güney Kore ile çok güçlü bir tarihi ilişki var.

Nispeten keşfedilmemiş bir sınır olarak kabul edilen Afrika, Türk ihracatçılarına daha az rekabetle yeni pazarlar sağlıyor. Aynı durum, Batılı şirketlerin iş riskleri nedeniyle genellikle kaçındığı Türkiye’deki inşaat sektörü için de geçerli.

Erdoğan, işadamlarının yeni pazara sorunsuz bir giriş yapabilmeleri için büyükelçilikler açma, direkt uçuşları bağlama ve ticaret danışmanlarını görevlendirme gibi koordineli bir stratejiye öncülük etti.

Ancak Afrika’daki projelerin ölçeği ve kapsamı söz konusu olduğunda, Türkiye Çin’le boy ölçüşemez.

Engineering News Registry’de yurt dışından elde edilen gelire göre ilk 250 uluslararası müteahhit sıralamasına göre Türk müteahhitler, 2020 yılında ABD’den 41 müteahhitin ardından 40 şirketle üçüncü sırada yer aldı.

Açık farkla ilk sırada 78 şirketle Çin yer alıyor.

Çin’in Kenya Büyükelçisi Wu Peng, Ekim 2019’da Nairobi’nin eteklerinde China Road and Bridge Corporation tarafından inşa edilen ve Çin hükümeti tarafından finanse edilen standart bir demiryolu işleten Nairobi Terminus binasına geldi.

Türkiye Müteahhitler Birliği Başkanı Erdal Eren, Afrika’daki faaliyetlerini ve Çin’in muazzam etkisini ilk elden nasıl gördüğünü anlattı.

Afrika Boynuzu’ndaki bir devlet lideriyle doğanın korunmasına atıfta bulundu. Eren, projelerin kalite standartlarını korumak için Türkiye’nin Çin fiyatlarıyla rekabet edemeyeceğinden şikayet edince lider sert bir tavırla, “Benim yanımda Çin hakkında olumsuz konuşamazsınız. Çin her türlü yardımı yapan müttefikimizdir. kendi ayakları üzerinde durmak için ülkeme.”

Erin, Çin’in fiyatları nasıl çok düşük tuttuğuna dair başka bir örnek veriyor.

Eren, birkaç yıl önce Libya’da bir limanı ziyaret etti. Limana yanaşan iki gemi, bir yol inşa eden Çinli bir şirkete hizmet veriyordu. Biri – zorlu yaşam koşulları altında – Çinli işçiler için barınma yeri olarak hizmet etti ve diğeri Çin’den ithal edilen pirinç dahil olmak üzere büyük kaynaklara sahipti. Ekibin yerel topluluktan bir şey satın alması gerekiyordu.

Erin, “Bu maliyet avantajlarıyla rekabet edemeyiz” dedi. “Ve Çin devletinin desteğiyle, projelere bağlı neredeyse sıfır faizli finansmanla çok düşük fiyatlar teklif ettiler.”

Türkiye için yeni hedef, yeni kurulan büyükelçilikler, ticaret danışmanları ve direkt uçuşlarla Sahra altı Afrika’ya nüfuz etmektir.

Ticaret Bakanlığı’na göre, Haziran ayı itibarıyla Türk müteahhitleri, 1972’den bu yana 43 Afrika ülkesinde 76 milyar dolar değerinde 1.666 proje gerçekleştirdi. Sahra Altı Afrika 18,3 milyar dolar değerinde sadece 305 projeden oluşuyor ve geri kalanı Türkiye’nin geleneksel olarak güçlü bağlara sahip olduğu Kuzey Afrika’da.

Ancak Sahra altı Afrika Türkiye’ye genişleme potansiyeli sunarken, Çin’in en büyük avantajı olduğu yer orası.

Erin, “Sahra altı Afrika’da çoğu ülke, Kuzey Afrika ülkeleri kadar petrol veya gaz zenginliğine sahip değil ve mali güce sahip değiller” dedi. O alanda Türkiye Eximbank’ın kaynaklarını zorlamaya çalışıyoruz ama Çin Seddi’ni vurduk” dedi.

Türk Eximbank, ticari kredi, garanti ve sigorta programlarını kolaylaştıran Türkiye’nin resmi ihracat kredi kuruluşudur. Ancak, Afrika ülkelerine herhangi bir üçüncü ülkeden herhangi bir işbirliği aramadan altyapı inşa etme konusunda destek sağlayan Çin devletinin muazzam finansal yetenekleri karşısında cüce kalıyor.

Ancak Türkiye, Pekin’de kazanç sağlamak için keşfedebileceği bazı yollar görüyor. Temmuz ayında Türkiye’nin başkenti Ankara’da düzenlenen bir forumda yaklaşık 250 Türk ve Angolalı iş adamı bir araya geldi.

Kenarda, her iki ülkeden katılımcılar iyimser görünüyorlardı. Türk makine üreticisi Samsun Makina’nın direktörü Abdullah Anıl Altunkaya, “Artık Çin’den artan navlun maliyetleriyle birlikte direkt uçuşlar başladığına göre, Angola’ya yakınlığımız göz önüne alındığında, Pekin ile rekabet etme şansımız var.” Dedi.

Bu arada, yabancı yatırımcılara danışmanlık yapan bir Angola hukuk firmasının temsilcisi, “Çin ayak izi Angola’nın her yerinde, ancak inşa ettikleri yollar gibi altyapıların çoğu hızla soldu. Kaliteli Türk şirketlerinin bir iş fırsatı var” dedi.

Türkiye’nin iddialı yürüyüşünün önündeki en büyük engel, yerel para biriminde liranın çöküşü ve pandemi nedeniyle zarar gören mali gücünün azalmasıdır.

Türkiye’nin Çin’e yanıtı ortaklarla işbirliği yapmak olabilir. Eren, “Ruanda, Tanzanya ve Senegal gibi Çin’e karşı yarıştığımız ve projeler kazandığımız yerlerde, Türk müteahhitler Dünya Bankası ve Afrika Yatırım Bankası gibi uluslararası kuruluşlardan fon çekebildiler” dedi.

Afrika’da havalimanlarından spor merkezlerine kadar 20 büyük projeye imza atan Türk inşaat şirketi Summa’nın başkanı Selim Bora, Çinli şirketlerin son zamanlarda yap-işlet-devret (YİD) ve kamu-özel ortaklığına daha az ilgi gösterdiğini kaydetti. modeli. projeler.

Afrikalı şirketlerin devlet garantili borçlanma modelleri yerine bu tür programları tercih ettiğini belirten Erdoğan, “Çinlilerle rekabette Türk şirketlerine avantaj sağlıyor” dedi.

Bora, Khalasiya’nın yakında Sudan’ın Hartum kentinde YİD modeli üzerine inşa edilecek yeni bir uluslararası havalimanı inşaatına başlayacağını söyledi.

Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu 18 Ağustos’ta Ankara’da Nikki ile konuşuyor (Fotoğraf Dışişleri Bakanlığı’na aittir)

Japonya, iki ülkenin güçlerini birleştirmesi ve nüfuz kazanması için yollar bulmayı umarak, Türkiye’nin Afrika’daki ilerlemesini yakından izliyor. Japonya Uluslararası İşbirliği Bankası (JBIC), geçen yıl İstanbul’da Çin etkisine karşı koymak için Afrika’da Türk işbirliğini aramak için koşulsuz bir yetkiyle bir bölge ofisi açtı.

Bankanın İstanbul’daki baş temsilcisi Suzuki Ryota, “Türk şirketlerinin zaten güçlü bir şekilde var olduğu Afrika’da Türk ve Japon şirketleri arasındaki işbirliğini geliştirmek için daha fazla çaba göstereceğiz” dedi.

Japon çelik devi Toyo Kohan ile Türkiye’de 650 milyon dolarlık ortak girişimi bulunan Steelmaker Tosyalı Holding, Afrika’daki en büyük Türk yatırımcı konumunda.

Angola’da Tosyalı, ülkenin güneyindeki Kasenga madeninin yeniden geliştirilmesi için hükümetle bir anlaşma imzaladı. Cassinga’dan çıkarılan demir cevheri, Toyota Tsusho tarafından geliştirilen ve JBIC ve Nippon Export and Investment Insurance tarafından finanse edilen bir terminal aracılığıyla ihraç edilecek.

Japon ticaret şirketi Mitsubishi Corporation’ın da pay sahibi olduğu Türkiye’nin Çalık Enerji, Japonya Uluslararası İşbirliği Ajansı’nın finansmanıyla Malavi’de küçük bir hidroelektrik santralinin genişletilmesini kısa süre önce tamamladı.

Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu geçen ay Nikkei Asia’ya özel olarak yaptığı açıklamada, “Afrika dünyanın en küçük nüfusuna, en hızlı kentleşme oranına ve en dinamik ekonomilerine sahip. Kıtanın büyük zorlukları ve aynı zamanda büyük fırsatları var.”

“Afrika’ya baktığımızda altın madenleri veya petrol sahaları görmüyoruz. Kimseyle rekabet etmiyoruz. Çin dahil her ülkeyle çalışabiliriz.” Kavusjolo, Nikki’ye söyledi.