Türkiye yüksek enflasyona karşı son füzelerini tanıttı

Bir adam Ankara’da bir kasabın vitrinine bakıyor, 16 Şubat 2022. REUTERS/Kağla Gördoğan

İSTANBUL (Reuters) – Türk hükümeti, yükselen enflasyonu soğutmak ve düşen para birimini istikrara kavuşturmak için bankalarını ve tahvil piyasalarını kullanma amaçlı bir dizi adım attı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın faiz oranlarını yükseltme konusundaki isteksizliğini artırdı.

Hazine, enflasyonla mücadelenin “birinci önceliği” olmaya devam ettiğini söylese de, bazı analistler, Perşembe günü geç saatlerde ve Cuma gününün erken saatlerinde açıklanan tedbirlerin, artan yaşam maliyetinin baskı altına aldığı bir ekonomiyi rahatlatmak için çok az şey yapacağını söyledi.

Hazine, atılan adımlar arasında lira cinsinden varlık tasarrufunu teşvik etmek için devlet kurumlarının gelirlerinin göstergesi olan yurtiçi tahvil ihraç edeceğini, merkez bankasının lira cinsinden ticari nakdi krediler için gerekli rezerv oranını %10’dan %20’ye çıkaracağını ve faiz oranlarını düzelteceğini söyledi. Bankacılık Denetleme Kurumu. Tüketici kredilerinde vade sınırı.

Hazine, “Bütün kurumlarımız ortak mücadele anlayışı temelinde hareket ediyor” dedi.

Eşgüdümlü hareketlere yanıt olarak, lira önce yükseldi ve ardından dolar karşısında 17.06’ya geriledi ve Aralık ayındaki döviz krizinden bu yana en düşük seviyelerine yaklaştı. Geçen yıl %44 düştükten sonra bu yıl %23 düştü.

Yükselen piyasa ekonomisinin Erdoğan’ın büyük ölçüde alışılmamış politikalarına ne kadar tehlikeli hale geldiğinin altını çizen 5 yıllık kredi temerrüt swapları, uluslararası tahviller baskı altına girerken 830 baz puanlık rekor seviyeye sıçradı.

Birlikte ele alındığında, bu adımlar, bir tür kredi büyümesini sakinleştirirken, insanların Türk lirasına ve varlıklarına olan güvenini artırmayı ve geçen ay enflasyonu %73’ün üzerinde 24 yılın en yüksek seviyesine çıkarmaya yardımcı olmayı amaçlıyor.

Enflasyon sarmalı, 2023’ün ortasındaki seçimler öncesinde ihracatı ve yatırımı artırmak için parasal teşvike ihtiyaç olduğunu söyleyen Erdoğan’ın baskısı altında geçen yılın sonlarında merkez bankası tarafından yapılan bir dizi faiz indirimiyle hızlandırıldı.

Daha az aile ziyareti

Analistler, fiyatları artırma gereğini ortadan kaldırdıkları ve devlete maliyetli olabileceği göz önüne alındığında, son adımların iğneyi ne kadar hareket ettirebileceği konusunda şüpheciydiler.

İstanbul merkezli PolitikYol’da ekonomist ve köşe yazarı Arda Tunca, “Enflasyonu kontrol etmek için herhangi bir politika değişikliği mevcut değil” dedi. “Bütün bu planlar, Hazine’nin yatırımcılara ödenecek gelir yükünü taşımasını sağlıyor.”

Bankacılar, vadeli mevduat getirilerinin son haftalarda arttığını ve son adımların banka maliyetlerini ve kredi faiz oranlarını daha da yükseltebileceğini söyledi.

Haftanın başlarında, kaynaklar Reuters’e hükümetin potansiyel yaz ödemelerini karşılamak için gelecek ayki tatilden önce meclisten ek bir bütçe göndermeyi düşündüğünü söyledi.

Lira krizi, Rusya’nın Ukrayna’daki savaşıyla şiddetlenen ve Türkiye’nin enerji ve gıda ithalat faturalarını artıran bir eğilim olan ithalat fiyatlarını yükseltti.

SEB’de kıdemli yükselen piyasalar stratejisti Per Hammarlund, “Şimdiye kadar lirayı istikrara kavuşturacak hiçbir şey görmedim” dedi. Erdoğan bu düşük faiz oranlarına takılıp kalmış görünüyor.

Ekonomik çalkantı, cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimleri öncesinde Erdoğan’ın desteğine zarar verdi.

İstanbul’da berberlik yapan 42 yaşındaki Önder Öztürk gibi Türkler yükselen fiyatların yükünü çekiyor.

Memleket ziyaretleri de dahil olmak üzere ihtiyari harcamaları yarı yarıya azaltan Öztürk, “Artık dışarı çıkmıyoruz” dedi. Harcamalarımızı giyim ve kişisel ihtiyaçlarla sınırladık” dedi.

Atılan adımlar

Hazine, serbest piyasa kurallarının liranın çekiciliğini artırmaya yönelik adımlardan etkilenmeyeceğini söyledi.

Spinn Consulting’den Özlem Derici Şengül, bu ay gelir-endeksli lira tahvil ihracına yönelik hamleyi yorumlayarak, bu borcun 2009 yılında ihraç edildiğini kaydetti.

“Bu sefer şirketler değil, yalnızca gerçek kişiler hedef alındı, ancak hisse senedi yatırımı deneyimi olmayan mevduat sahiplerini çekmek zor” dedi.

Merkez bankası, borç verenlerin yabancı para mevduat hesapları için sabit faizli tahvillerin %3 ila %10’u arasında tutması gerektiğini söyledi. Üst düzey bir bankacı Reuters’e verdiği demeçte, bunun sabit faizli tahvil talebini artıracağını ve Hazine’nin borçlanma maliyetlerini etkili bir şekilde azaltacağını söyledi.

Diğer hamlelerde, bankacılık gözlemcisi, tüketici kredilerinin maksimum vadesini 100.000 liradan (5.814 $) 24’ten 12 aya indirdi ve yabancı yatırımcıların liraya erişimi üzerindeki kısıtlamaları bir takas kolaylığı yoluyla hafifletmeyi planlıyor.

Sermaye Piyasası Kurulu, Türkiye’de halka arzların dış finansmanını özendirmek ve şirketleri yurt dışında sermaye piyasası araçları ihraç ederek kaynak yaratmaya teşvik etmek amacıyla ücretlerde indirime gitti.

Ankara’da Nevzat Divranoğlu, İstanbul’da Cesar, Ebro Tuncay ve Azra Ceylan ve Londra’da Karen Stroecker tarafından ek raporlama. Jonathan Spicer tarafından yazıldı. Mark Heinrich’in düzenlemesi

Kriterlerimiz: Thomson Reuters Güven İlkeleri.