Türkiye ve Almanya’nın liderleri İstanbul’da buluştu ve anlaşmaya varmanın birçok yolunu buldu. Ama İsrail’de değil

İstanbul — Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Cumartesi günü İstanbul’da Almanya Başbakanı Olaf Scholz ile bir araya geldi ve iki lider ikili kaygıları ve işbirliği fırsatlarını ele aldı. Ancak İsrail konusunda kendi pozisyonları üzerinde anlaşamadılar.

Görüşmenin ardından geniş katılımlı bir basın toplantısında Erdoğan, İsrail ve onun Batılı destekçilerine yönelik çok sert sözler söyledi.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’ya atıfta bulunarak, “Netanyahu’nun zihninde savaşı belirli bir faşist çevreyle sınırlamak değil, genişletmek istediği açık” dedi. “Birçok liderin ölümü pratikte onları mutlu ediyor. Ve Batı sevinçten zıplıyor.

Scholz ise İsrail’in “meşru müdafaa hakkını” savundu ve Erdoğan’ın Gazze’deki savaşı “soykırım” olarak nitelendirmesine açıkça karşı çıktı.

Alman lider, Berlin’in Gazze’ye insani yardım, iki devletli çözüm ve ateşkese desteğini belirtti.

Scholz, “Fakat şunu da söylemek istiyorum: Almanya soykırım suçlamasının haklı olduğuna inanmıyor.” dedi.

Çocuklar ve diğer masum siviller öldüğünde şefkatin önemini kaydetti, ancak soykırımın “yasal bir sorun” olduğunu vurguladı.

Scholz ve Erdoğan, İsrail konusundaki görüş ayrılıklarına rağmen gazetecilerin huzuruna çıktıklarında dostane bir ton sergilediler.

Toplantının gerçekleşmesinin nedeni her iki tarafın da diğerinin yardımına ihtiyaç duymasıydı.

Türkiye’nin öncelikli odağı Avrupa’dan silah, özellikle de Eurofighter Typhoon jetleri satın almak.

Scholz bu konuda bazı ilerlemeler kaydedileceğini belirtti.

“Türkiye NATO üyesidir, dolayısıyla her zaman somut teslimatlar içeren kararlar alıyoruz” dedi. “Bu kesinlikle bir mesele, yakın zamanda bu tür kararlar aldık ve bunlar uygulanacaktır.” Alman haber ajansı dpa’nın haberine göre, Scholz’un Türkiye ziyaretinden kısa bir süre önce, üç yıllık görev süresi içinde ikinci kez hükümet Türkiye’ye büyük ölçekli silah ihracatı yapacağını duyurdu. Bu yıl, 13 Ekim itibarıyla 103 milyon euro (111,7 milyon dolar) değerinde 69 izin verilmişti. Buna 840.000 euro (911.000 dolar) değerindeki askeri silahlar da dahildir. 2016 yılında Türkiye’deki başarısız askeri darbeye ve Kuzey Suriye’nin işgaline kadar Alman hükümeti ülkeye büyük ölçekli silah ihracatını onaylıyordu ancak o zamandan beri bu ihracatları önemli ölçüde azalttı.

Scholes, reddedilen sığınmacıların ve göçmenlerin Türkiye’ye sınır dışı edilmesi konusunda Türkiye’den yardım isterken, Türkiye bir güvenlik anlaşmasına odaklanıyor.

Almanya’da bulunan yaklaşık 16 bin Türk vatandaşı eylül ayı sonunda ülkeyi terk etmek zorunda kaldı. Berlin’deki hükümet, Türkiye ve diğer ortaklardan yardım arayarak failleri Afganistan ve Suriye’ye geri göndermeye çalışıyor.