Türkiye rotasını tersine çevirebilir veya piyasalar onu buna zorlayana kadar bekleyebilir

Erdoğan, iktidarda olduğu sürece faiz indirimlerine devam edeceğini vurguladı. Bunu, enflasyona bir çare olmaktan uzak, yüksek faiz oranlarının enflasyonun ana nedeni olduğuna dair yanlış bir inançla yapıyor. Dünyadaki hemen hemen her büyük merkez bankasının enflasyon canavarını evcilleştirme çabalarında şahin davrandığından bahsetmiyorum bile. Pek çok iktisatçının onun bu konuda suskun kaldığını düşünmesini de boşverin.

Erdoğan şu ana kadar yaşanan ekonomik deneyimden pek ders çıkardığına dair işaret göstermedi. Son iki yılda, enflasyon yükselirken, faiz oranlarını kademeli olarak %19’dan şu anki %8,5 seviyesine düşürmek için büyük ölçüde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’na güvendi. Bunu Türk lirası dolar karşısında yarıdan fazlasını kaybettikten sonra bile yaptı. Bunu, yapay seçim öncesi önlemlerle hala yüksek olan %44’e düşmeden önce geçen yılın ortasında %85’e yükselen enflasyona rağmen yaptı. Ancak Erdoğan, Türkiye’nin piyasaları istikrara kavuşturmak ve enflasyonu kabul edilebilir seviyelere getirmek için ihtiyaç duyduğu şeyin düşük faiz oranları olduğunu savunmaya devam ediyor.

Erdoğan, geçen yıl son derece alışılmışın dışında bir ekonomi politikası deneyine girişmeyi göze alamamışsa, bugün bunu yapmak için kendisini daha da kötü bir konumda buluyor. Merkez bankası tüm uluslararası para savunma rezervlerini tüketti, bankacılık sisteminin büyük döviz yükümlülükleri var ve Türkiye’nin dış cari açığı GSYİH’nın %5,9’u. Aynı zamanda, hükümetin mali durumu, hibeler ve seçimler öncesinde azalan kamu harcamaları nedeniyle erozyona uğruyordu.

Yerli ve yabancı yatırımcılar, Erdoğan’ın ekonomi politikası karar alma sürecine odaklanmasından dehşete düşmüş durumda. Bunu merkez bankacılarını görevden alarak ve onlardan kurtularak yaptı. kamu görevlileri Parti çizgisine aykırı bir ekonomik görüş beyan etmeye cüret edenler ve Türk ekonomik kurumlarını zayıflatanlar.

Tecrübe bize ekonomik güven bir kez kaybedildiğinde onu yeniden inşa etmenin zor olduğunu öğretiyor. Bu, zorlu bir küresel ekonomik ortamda ve ekonomik kinizm döneminde bugün Türkiye için özellikle doğru görünebilir. Erdoğan, yatırımcı güvenini geri kazanma umuduna sahip olacaksa, oranları düşürme taahhüdünden hızla geri adım atması gerekecek. Yerli ve yabancı yatırımcılar tarafından iyi tanınan, teknik olarak yetkin politika yapıcılardan oluşan yeni bir ekonomik ekip oluşturmak da iyi olacaktır.

Gerçek şu ki, Erdoğan ülke ekonomisini tamamen mahvetmek istemediği sürece yeni döneminde ekonomi politikasında değişiklik yapmaktan kaçınamayacak. Asıl soru, Erdoğan’ın bu ekonomik dönüşü bir an önce ve gönüllü olarak yapacak sağduyuya sahip olup olmadığı veya bunu finans piyasaları tarafından kendisine dayatılmasını isteyip istemediğidir. Sonsuza kadar bir seçeneği olmayacak.

Desmond Lachman, American Enterprise Institute’ta kıdemli bir araştırmacıdır. Uluslararası Para Fonu’nun Politika Geliştirme ve İnceleme Departmanında Müdür Yardımcısı ve Salomon Smith Barney’de Gelişen Piyasalar Baş Ekonomisti olarak görev yaptı..