Türkiye Müziği Kapatarak COVID’den Kurtulabilir mi?

Dünyanın diğer yerlerinde olduğu gibi, Türkiye’de de sokağa çıkma kısıtlamaları sırasında kafe ve barlar kapatıldı. Ancak sokağa çıkma yasağı saatlerinde alkol satışını yasaklamak gibi bazı kısıtlamalar, hükümetin halk sağlığını korumaktan çok insanların yaşam tarzlarını değiştirmekle ilgilendiğine dair eleştirilere yol açtı. Henüz tamamen kaldırılmamış olan halka açık yerlerde müzik çalma yasağının özellikle tartışmalı olduğu kanıtlandı.

21 Temmuz’da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan canlı bir TV yayınında, kısıtlamaların çoğunun kaldırılacağını ve Türkiye’nin neredeyse normale dönmesine izin vereceğini duyurdu. Ancak izleyicilere, gece yarısından sonra hala canlı müziğe izin verilmediğini söylemeye devam etti.

Gece hayatlarının çalındığını hisseden müzisyenler ve seyirciler yasağı protesto etti. Cumhurbaşkanının açıklamasını yaptığı gün, rapçi Ajakkan (ağaçkakan) İstanbul’un Kadıköy semtinde bir parkta konser verdi. Olay gece yarısından sonra devam ederken, altı seyirci üyesiyle birlikte tutuklandı. Daha sonra ücretsiz olarak serbest bırakıldılar.

Kasım ayında Türkiye Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Türkiye Sol İşçi Partisi’nden (TİP) milletvekili Sera Kadegel ile mecliste karşı karşıya geldi.

Cadegill ona, “Yerinde olsaydım, sanat düşmanının müziği yasakladığı bu sistemi devreye sokmazdım, diz çöküp benden isteseler onların bakanı da olmayacağım” dedi.

Ancak hükümet geri adım atmadı ve müzik etkinliklerini gece yarısından önce sona erdirdi. Daha küçük hayran kitlesine ve cover gruplarına sahip müzisyenler, manşetlerden sonra artık sahne zamanı teklif edilmediğinden, durumun en büyük kurbanları oldular. Eğlence mekanlarında önemli gelir kayıpları yaşanmış ve bu da sektördeki istihdam fırsatlarının artmasına neden olmuştur.

Solo sanatçı ve birçok tanınmış grubun gitaristi olan Viz Kulak, müzik yasağının devam eden uygulamasının “tamamen siyasi bir duruşu” yansıttığını söyledi.

Müzisyen, “Siyasi söylemde ve devlet kararlarında mantık aramayı yıllar önce bıraktım” dedi.

Popüler Türk grubu Ezgenin Günlüğü’nün öncüsü ve gazeteci Mahmud Şınar, yasağın hükümetin toplumun sosyal açıdan muhafazakar kesimlerini çekme çabalarını yansıttığına inanıyor.

Çınar, “Devletin yasa dışı ‘kurallarını’ uygulamak zorunda olan bürokrasi dahil herkes, COVID-19 önlemlerinin müziği yasaklamak için bir bahane olduğunu biliyor” dedi.

Çınar, Ezginin Günlüğü ile turneye çıktığı sırada ilk elden yasaklama deneyimi yaşadı. Yetkili, konserlerin genellikle geç başladığını ve grup izleyicilerinin işten işe gidip gelmelerine, yemek yemelerine veya mekana gitmelerine izin verdiğini söyledi. Yasak, onları gösterilerini iki saat içinde bitirmeye zorladı ve bu da önemsiz buldu.

“Bir düşünün, bunca yıldan sonra nihayet sevdiğiniz grubu canlı bir şovda görebiliyorsunuz ve grup gece yarısından önce özür dileyip sahneyi terk etmek zorunda. [But] Parti alanından çıkıp sabaha kadar kalabalık bir restoranda oturabilirsiniz; Sinemada kitlelere karışabilirsiniz. Bu şartlar altında, ne kadar yemin etsen de bu yasak bana saçma geliyor.”

İstanbul Valiliği, Türkiye genelinde uygulanan yasağın “insanların çok sayıda toplanmasını önlemeyi” amaçladığını, ancak Kadıköy’ün ana caddesi Kadife Caddesi’ndeki Karga Bar’ın yöneticisi Murat Mert Sekin’in ikna olmadığını söyledi.

“İnsanların iletişimi hiçbir yerde sorun değil [else] Toplu ulaşımda, siyasi toplantılarda, alışveriş merkezlerinde ve ibadethanelerde. Dolayısıyla kalabalığın yalnızca bazı kültürel yerler veya etkinlikler için bir sorun haline gelmesi inandırıcı değil” dedi.

Müzik yasağının barın gelirlerini ciddi şekilde azalttığını ve personeli işten çıkarmak zorunda kaldıklarını da sözlerine ekledi.

Bar müdürü, eğlence endüstrisi için başka sınırlamalar olduğunu düşünüyor. “Yeni vergiler, alkole getirilen ve getirilecek yasaklar, toptancıların vergi damgası bulmakta yaşadıkları zorluklar – alkol satan yerleri bile zor zamanların beklediği açık.”

Müzisyen Kulak Inside Turkey’e verdiği demeçte, en ünlü sanatçıların çalışmaya devam etmelerine olanak tanıyan tanıtımları karşılayabildiğinden, olağanüstü müzisyenlerin kariyerlerinin özellikle etkilendiğini söyledi.

“Birçok bar grubu, özellikle İstanbul’da artık performans gösteremiyor. Planlanmış bir konser varsa, genellikle 21:00 civarında başlar ve en geç gece yarısı biter. Manşetlerden sonra sahneye çıkan cover grupları fazla ücret almıyor. Zaten bu şartlar altında konser de bulamıyorlar, Kulak, “Her hafta sahne alabilecek sadece sanatçılar kaldı” dedi.

İstanbul’un Beyoğlu semtinde çok sevilen bir blues bar olan Ajak Eve, sekiz ay sonra Kadıköy’de yeniden açılmasına rağmen, bölgedeki kentsel dönüşüm sonucunda 2017 yılında kapanmak zorunda kaldı.

Yönetmen ve müzisyen Ali Burak Okaki, “Bu yasağın masum veya kabul edilebilir olduğunu düşünmüyoruz, bizimki gibi sadece beş veya altı saatte faaliyet gösterebilen şirketlere gerçekten zarar veriyor” dedi. “Tam kapasitemiz ile çalışmadığımız için kira, fatura ve diğer ödemelerde zorlanıyoruz. Daha az eleman almak zorunda kalıyoruz. Yeni gruplara sahnede vakit ayırmaya gücümüz yetmiyor, hatta birçok ünlüyle tanışamıyoruz. yasak nedeniyle müzisyenler.”

Daha önceki alkol kısıtlamalarına yanıt olarak hukukçular tarafından kurulan bir grup, şimdi müzik yasaklarına karşı kampanya yürütüyor.

Haklarını Savun Platformu’nun kurucularından Avukat Ali Gül, Inside Turkey’e grubun ağustos ayında verdiği müzik yasağının kaldırılması için verdiği dilekçenin mahkeme tarafından reddedildiğini söyledi. Haklarınızı savunmak karara itiraz eder.

“Bir şekilde bu yasağı kaldıracağız ve yasa dışı olarak tescil edilmesini sağlayacağız. Bazıları birkaç yıl sonra ne olacak diye düşünebilir ama biz bu yasa dışı uygulamanın tekrarını hukuka aykırı bir emsal oluşturarak engellemeye çalışıyoruz. “dedi Gül.

Ancak, işletme sahipleri ve müzisyenler yasal işlem başlatmak konusunda isteksiz davrandılar. Gül, “Şaşırmamalıyız: Bu, insanların devlet tarafından ayrımcılığa uğramaktan korktukları zamanlar” dedi.

Boş zamanlarında gece kulüplerini seven İstanbullu mimar Jobs Korkmaz, yasağın ve diğer kısıtlamaların artık kaldırılması gerektiğini söyledi. Bu arada, partiye katılanların kendi kurallarını koyduğunu söyledi.

“Çok görünür yerler dışında insanların yasaktan gerçekten etkilendiğini düşünmüyorum. İnsanların satın alma gücü çok azaldı. [because of Turkey’s recent economic problems] Korkmaz, bu parayı dışarı çıkmak için harcamaya karar veren birinin müziğin çalıp çalmamasıyla pek ilgilenmediğini söyledi.

Bağımsız internet gazetesi Gazete Duvar’da da yazılar yazan müzisyen Çınar, müzisyenlerin yasağa karşı çıktıklarını söyledi.

Hükümete yakın sanatçılar bile müzik yasağını bazen açık, bazen de gizli yollarla protesto ediyor” dedi.

Ekim ayında Şenar, Moosam Profesyonel Müzisyenler Derneği başkanı Recep Ergül ile bir röportaj verdi. Ergül, Kültür ve Turizm Bakanı’nın kendisine yasağın kaldırılması için çalıştığını söylediğini söyledi.

“Yani bir kişi hariç herkes [President Erdogan] Yasağın saçma olduğunu düşünüyor ve kaldırmak istiyor. Ancak davanın yakında Türkiye’de unutulacağından korkuyor. enflasyon krizi ve 2023’teki bir sonraki genel seçim. Üstelik yasağın kaldırılması, cumhurbaşkanının hatasını kabul etmesini gerektirecek – Senard’ın gerçekleşmesinin pek mümkün olmadığını düşündüğü bir şey.

serbest gazeteci Emile Altay Inside Turkey, Journo, Zero İstanbul, İstanbul Art News, Art Unlimited ve diğer yayınlar için yazdı. Bu makale orijinal olarak yayınlandı Türkiye içinde. İzin alınarak yeniden basılmıştır.