Tehlikelerle dolu riskli an

Brookings-FT TIGER Endekslerinde (Küresel Ekonomik İyileşme için İzleme Göstergeleri) yapılan son güncelleme, enflasyonun hala yükseldiği, bankacılık sektöründeki çalkantının ve büyümeyi raydan çıkarmakla tehdit eden jeopolitik risklerin olduğu küresel ekonomi için tehlikeli bir anın altını çiziyor. Bununla birlikte, özellikle Çin ve Hindistan’ın güçlü bir büyüme kaydetmesi muhtemel olduğundan, bazı parlak noktalar var. Risklerin birden çok cepheye yayılması ve finansal koşulların sıkılaşması hanehalkı ve iş dünyası güvenini etkiliyor ve orta vadede büyümeyi olumsuz etkilemesi muhtemel.

Arz kısıtlamaları hafifledikçe, talep zayıfladıkça ve geçen yılki enerji fiyat artışları gibi bazı geçici faktörler ortadan kalktıkça, büyük ekonomilerdeki enflasyonun zirve yapması muhtemeldir. Yine de, enflasyonun hedeflerin üzerinde devam etmesi, birçok merkez bankacısına, öncekinden daha az şiddetli olsa bile, sıkılaştırmaya devam etmekten başka çok az seçenek bırakıyor. Amerika Birleşik Devletleri de dahil olmak üzere birkaç büyük gelişmiş ekonomide, bankacılık sektöründeki çalkantı merkez bankacılarını daha da büyük bir ikileme sokuyor. Özel sektör güveni bir darbe aldı ve mali koşullar sıkılaştıkça, bu durum yatırımı ve dolayısıyla GSYİH büyümesini bu yılın ötesinde kısıtlayabilir.

İstihdam ve tüketim talebi güçlü bir şekilde artmaya devam ederken, ABD ekonomisi birkaç ters rüzgara rağmen şaşırtıcı gidişatını sürdürüyor. Bankacılık sisteminin baskıları daha fazla sorunun habercisidir. Bunlar hızla kontrol altına alınsa bile, kırılganlığını koruyan ticari ve tüketici güveni zarar görebilir. Bu, özellikle özel sektör yatırımlarını caydırabilir. Enflasyon beklentileri yumuşarken, yumuşak bir iniş söz konusu değil, ancak Fed’in bankacılık sıkıntısını azaltmaya çalışırken enflasyonu hedefine ne kadar hızlı çekmeye çalıştığına bağlı. Borç tavanı konusunda yaklaşan bir çıkmaz, tüm küresel ekonomi için sonuçları olan finansal piyasaları ve büyümeyi sekteye uğratabilir.

Önemli bir büyüme garanti edilmese de, Euro bölgesi ve Birleşik Krallık, sorunlarının en kötüsünün arkasında görünüyor. Ilımlı sıcaklıklar ve ılımlı enerji fiyatları, her iki ekonominin de zor bir kışı atlatmasına yardımcı oldu, ancak yüksek enflasyon politikalar üzerinde bir kısıtlama olmaya devam ederken, politikaların yönüne ilişkin belirsizlik kendi içinde belirsizlik yaratıyor. Japonya’da hem iç talep hem de ihracat zayıf seyrini sürdürüyor. Enflasyon hedefin üzerinde kalırsa BoJ, yen’i zayıf tutan ve iç talebe sınırlı destek sağlayan verim eğrisi kontrolünü tersine çevirme baskısıyla ve negatif politika faizleriyle karşı karşıya kalabilir.

Gelişmekte olan başlıca piyasa ekonomileri, bazıları yüksek enflasyondan ve dolar karşısında zayıf para birimlerinden mustarip olsa da, iyi durumda. Gelişmekte olan piyasaların genel dayanıklılığı, içsel dinamizmlerinin, politika çerçevelerindeki iyileştirmelerin ve düşük dış döviz borcu ve büyük döviz rezervleri nedeniyle dış şoklara daha az maruz kalmanın bir kanıtıdır. Dış borç ödemenin yüksek maliyetleri, zayıf ihracat talebi ve sınırlı iç politika alanı nedeniyle en çok düşük gelirli ve sınır ekonomileri zarar görüyor.

Sıfır COVID politikası ve ani tersine dönüşünün yıkıcı etkileriyle Çin, 2023’te güçlü büyüme kaydetmeye hazırlanıyor. Büyüme ivmesi zayıflarsa hükümetin %5 civarındaki hedefi tutturmak için yeterli makroekonomik politika alanı var. Çalkantılı bir yılın ardından emlak piyasası, hem hanehalkı talebi hem de yatırım kanalları yoluyla büyümeye zarar verebilecek düşen fiyatlardan zarar görmeye devam ediyor. Başlıca ekonomik ve mali kurumların yönetiminde devamlılık, hükümetin büyümeyi uygun politika önlemleri ve en azından sınırlı reformlarla destekleme niyetinin olumlu bir alametidir. Ancak atamalar, özel sektörün giderek daha sıkı bir şekilde kontrol edildiği, devlet ağırlıklı bir ekonomiye yeniden odaklanılmasıyla ilgili endişeleri gidermeyecek.

Hindistan, önceki yıllarda uygulamaya konulan reformların meyvelerini vermesiyle güçlü bir büyüme yılı daha yaşayacak, ancak iç talep yavaşlama belirtileri gösteriyor. Yüksek (ancak azalan) enflasyon para politikasının manevra alanını sınırlıyor ve hükümet mali disiplini hedeflerken bazı harcamalarını talebi desteklemek için yönlendirdi. Özel yatırım, uzun ve tamamlanmamış bir reform gündemi ve batık kredilerle yükümlü bir bankacılık sistemi tarafından kısıtlanıyor.

Brezilya ve Rusya, çeşitli iç ve dış faktörlerden etkilenerek en iyi ihtimalle ılımlı bir büyüme kaydedecektir. Brezilya hükümetinin merkez bankasına yönelik saldırıları ekonomiye zarar verebilir ve finansal piyasalarda kargaşaya neden olabilir. Son bir yıldır yaptırımlar ve Ukrayna işgalinin yıkıcı etkileri nedeniyle sendeleyen Rusya ekonomisi istikrara kavuşmuş görünüyor.

Gana ve Sri Lanka gibi yüksek düzeyde döviz borcu ve büyük cari hesap açıkları olan bir dizi orta ve düşük gelirli ekonomi, küresel finans piyasalarında koşulların sıkılaşması riskiyle karşı karşıya. Türkiye ve Venezuela gibi ülkelerin istikrarsız iç politikaları kırılganlıklarını artırıyor. Daha yüksek ABD faiz oranları ve muhtemelen kargaşa devam ederse güvenliğe kaçış ile beslenen güçlü bir dolar, bu baskıları artırabilir. Zayıf küresel talep, paranın değer kaybetmesi ve güçlü ihracat bu ekonomileri rahatlatmayacak.

Politika yapıcılar, özellikle de merkez bankacıları, hızla artan bir risk ortamında araçlarının sınırlarına ulaştıkça bocalıyorlar. Eylemleri, büyümenin çökmesini engelliyor ancak aynı zamanda büyük ekonomilerin finansal sistemlerindeki zayıflıkları ortaya çıkarıyor ve orta vadeli büyümeyle ilgili endişeleri artırıyor. Daha yüksek üretkenlik artışı sağlayan temel arz yönlü, işgücü piyasası ve mali reformlar, özel sektör güvenini yeniden inşa etmenin ve kalıcı büyümeyi teşvik etmenin en iyi yolu olmaya devam ediyor.