Stockholm’de Kuran’ın yakılması da dahil olmak üzere protestolar Türkiye’den güçlü bir kınama aldı.

Aşırı sağcı Danimarka siyasi partisi Strom Kurz’un lideri İsveç-Danimarkalı siyasetçi Rasmus Baluten, 21 Ocak 2023’te İsveç’in Stockholm kentindeki Türk büyükelçiliği önünde düzenlenen bir protesto sırasında Kuran’ı Kerim’i tutarken resmedildi.
Fotoğraf: Fredrick Sandberg

Stockholm’de Türkiye’ye ve İsveç’in NATO’ya katılma hedefine karşı protestolar ve Kuran nüshalarının yakılması, İskandinav ülkesinin askeri ittifaka girmek için Ankara’nın desteğine ihtiyaç duyduğu bir zamanda Türkiye ile gerilimi keskin bir şekilde artırdı.

Türkiye Dışişleri Bakanlığı, “Kutsal kitabımıza yönelik alçakça saldırıyı şiddetle kınıyoruz… Müslümanları hedef alan ve kutsal değerlerimizi aşağılayan bu İslam karşıtı eyleme ifade özgürlüğü kisvesi altında izin verilmesi kesinlikle kabul edilemez.” dedim.

Açıklama, aşırı sağ sınırdan göçmen karşıtı bir siyasetçinin Türk büyükelçiliği yakınında bir Kuran nüshasını yakması sonrasında geldi. Türk bakanlığı, İsveç’i faillere karşı gerekli önlemleri almaya çağırdı ve tüm ülkeleri İslamofobiye karşı somut önlemler almaya çağırdı.

Kürtleri desteklemek ve İsveç’in NATO’ya katılma hedefine karşı kentte ayrı bir protesto düzenlendi. Bir grup Türk yanlısı gösterici de büyükelçilik önünde miting düzenledi. Üç olayda da polis izni vardı.

İsveç dışişleri bakanlığından bir sözcü, hemen yorum yapamayacaklarını söyledi.

Kuran yakma olayını Danimarka’nın aşırı sağcı partisi Hard Line’ın lideri Rasmus Baluten organize etti. İsveç vatandaşı olan Baludan, geçmişte birçok protesto düzenleyerek Kuran’ı yakmıştı.

Balutan’a yorum için hemen e-posta ile ulaşılamadı. Polisten aldığı izin kampanyasının İslam’a karşı olduğunu ve Türkiye Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın İsveç’te ifade özgürlüğünü etkileme girişimi olduğunu söylüyordu.

İsveç ve Finlandiya, Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesinden sonra geçen yıl NATO’ya katılmak için başvuruda bulundular, ancak 30 üye ülkenin hepsinin bu teklifi onaylaması gerekiyor. Türkiye, öncelikle başta Kürt milisler ve 2016 darbe girişiminden sorumlu tuttuğu grup olmak üzere İsveçli teröristlere karşı net bir tavır alması gerektiğini söyledi.

Konuşmacılar, İsveç’in NATO üyelik sürecini protesto etmek ve PKK’ya desteklerini göstermek için Türkiye, İsveç ve ABD’de yasaklı olan Kürdistan İşçi Partisi’ne atıfta bulunan “Hepimiz PKK’yız” yazılı büyük bir kızıl pankartın önünde durdu. Kürtler. diğer ülkelerde ve birkaç yüz Kürt yanlısı ve solcu destekçiye hitap etti.

NATO karşıtı koalisyonun sözcüsü ve gösteriyi düzenleyenlerden biri olan Thomas Petersen, Reuters’e “İsveç’in NATO uygulamasına muhalefetimizi sürdüreceğiz” dedi.

Polis, üç gösterideki durumun barışçıl olduğunu söyledi.

Savunma Bakanı’nın ziyareti iptal edildi

Cumartesi günü erken saatlerde (yerel saatle), Türkiye, protestoları kontrol altına alacak önlemlerin olmaması nedeniyle İsveç savunma bakanının Ankara’ya planladığı ziyareti iptal ettiğini söyledi.

Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar’ın 27 Ocak’ta (yerel saatle) Türkiye’de İsveç Savunma Bakanı Paul Johnson ile görüşmesi planlandı.
Fotoğraf: AFP

Bu durumda İsveç Savunma Bakanı Paul Johnson’ın 27 Ocak’ta Türkiye’ye yaptığı ziyaret anlamsız hale geldi. Milli Savunma Bakanı Hulusi Ağar, “Biz de bu geziyi iptal ettik” dedi.

Johnson ayrıca, kendisinin ve Agar’ın Cuma günü Almanya’da Batılı müttefiklerin bir toplantısı sırasında görüştüklerini ve planlanan toplantıyı erteleme kararı aldıklarını söyledi.

Agar, Erdoğan’la İsveç’te Türkiye’ye karşı protestoları frenleyecek önlemlerin eksikliğini görüştüğünü ve Johnson’a Ukrayna Güvenlik İrtibat Komitesi toplantısının oturum aralarında Ankara’nın tepkisi hakkında bilgi verdiğini söyledi.

Türk savunma bakanlığından yapılan açıklamaya göre Ağar, “Bunlara (protestolara) karşı eylem veya tepki eksikliği kabul edilemez. Gerekenlerin yapılması için adımlar atılmalıydı.”

Türkiye dışişleri bakanlığı, planlanan protestolar üzerine Cuma günü İsveç’in büyükelçisini çoktan çağırmıştı.

Finlandiya ve İsveç, Ankara’nın NATO üyeliğine yönelik itirazlarının üstesinden gelmeyi amaçlayan 2022’de Türkiye ile üçlü bir anlaşma imzaladı. İsveç muhtıranın üzerine düşen kısmını yerine getirdiğini söylüyor ancak Türkiye, terörist olarak gördüğü 130 kişinin iadesi de dahil olmak üzere daha fazlasını talep ediyor.

– Reuters