Rusya’nın Türkiye’nin doğal gaz ekseni planları engellerle karşı karşıya

Rusya, Eylül ayında Kuzey Akım boru hatlarının hasar görmesi nedeniyle sıkışan hacimler için yeni ihracat çıkışları bulmak amacıyla yeni bir aciliyet duygusuyla potansiyel bir doğal gaz ortağı olarak Türkiye’ye yöneliyor.

Dış Politika Enstitüsü Orta Asya uzmanı Maximilian Hess, herhangi bir merkezin Kremlin’in Ukrayna’daki savaşıyla daha da kötüleşen siyasi, mali ve arz sorunlarıyla karşılaşma olasılığının yüksek olduğunu söyledi.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Gazprom Başkanı Alexei Miller, bir gaz merkezi planlarını canlandırmak için Ekim ayında Kazakistan’da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile bir araya geldi. Erdoğan ve Miller geçen ay İstanbul’da yeniden bir araya geldi. Putin, Erdoğan’a Rusya’nın Kuzey Akım boru hattı için planlanan gazı Karadeniz’e çevirebileceğini söyledi.

[Shale Daily: Including impactful news and transparent pricing for shale and unconventional plays across the U.S. and Canada, Shale Daily offers a clear snapshot of natural gas supplies for analysts, investors and global LNG buyers. Learn more.]

Erdoğan geçen ay Ankara’da “Türkiye bir doğal gaz merkezi olacak” dedi. “Putin ile son görüşmemizde bu konuda anlaştık. Rusya’dan gelen Türk gazı için burada bir merkez kuracağız.”

Türkiye, Rusya’ya yönelik Batı yaptırımlarına katılmadı ve onunla ticaret yapmaya devam etti. Ancak Hess, Türkiye’nin Rusya’dan ithal ettiği doğal gaz için ödediği fiyatlara ilişkin anlaşmazlık da dahil olmak üzere Kremlin’le kendi sorunlarıyla karşı karşıya olduğunu ve bunun “bölgesel geçiş müzakerelerini raydan çıkarabileceğini” söyledi.

Türkiye’nin Rusya’dan yüzde 25 indirim istediği ve yüksek gaz fiyatlarından kaynaklanan iç ekonomik sıkıntıdan kaçınmak için gaz ödemelerini 2024’e ertelediği söyleniyor.

Rusya, bir gaz ihracat merkezi olarak Türkiye’ye çekilse de, Rusya’nın Türkiye’ye verdiği gazın çoğunu Türkiye tüketiyor, “tamamlanması en az beş ila 10 yıl sürebilecek ek boru hattı kapasitesi olmadan bölgesel bir gaz merkezi haline gelmek için sınırlı bir alan bırakıyor. , dedi NGI Hess.

Rusya, 2003 yılından bu yana Mavi Akım boru hattıyla Türkiye’ye yılda 16 milyar metreküp gaz ulaştırıyor. İki TürkAkım denizaltı boru hattı da 31,5 milyar metreküp Rus gazını Ukrayna’yı geçerek Karadeniz üzerinden Türkiye’ye ulaştırmaya başladı. Bir boru hattı Türkiye’ye gaz taşırken, diğeri Rus gazını Türkiye üzerinden birkaç Avrupa ülkesine taşıyor.

Putin’in bölgesel bir aktarma merkezinin kapasitesinin artırılmasına yanıtı, mevcut TürkAkım boru hattı güzergâhı boyunca Karadeniz boyunca yeni boru hatları inşa etmek oldu. Rusya o zamandan beri gazı için yeni müşteriler arıyor. Teslimatlarda önemli düşüş Avrupaya. Rusya’dan Almanya’ya büyük hacimler taşıyan Kuzey Akım boru hatları, patlamada hasar gördü.

Hess, Kuzey Akım’ın 110 milyar metreküplük potansiyel kapasitesini yenilemenin zor olacağını söyledi.

“Balkan Çayı’nı Bulgaristan üzerinden Sırbistan’a bağlayan hat olan Türk Akımı’nın uzatılması Rus gazının Macaristan’a akışını sağlıyor ama kapasitesi sadece 20 milyar metreküp. Taşıyabileceği gaz hacmi çok sınırlıdır.

Türkiye, Rusya, İran ve Azerbaycan ile yaptığı uzun vadeli boru hattı anlaşmalarını azalttığı ve LNG ithalatını artırdığı için boru hattı kapasitesinin bir yüzdesini serbest bırakabilir.

Kpler verilerine göre 2020’de 2,47 milyon ton olan ABD’nin Türkiye’ye LNG ihracatı son iki yılda istikrarlı bir şekilde artarak bu yılın ilk on bir ayında 3,58 milyon tona ulaştı. ABD, bu yıl Türkiye’ye en fazla sıvılaştırılmış doğal gaz ihraç eden ülke olarak Cezayir’i geride bıraktı.

Rus/Türk gaz merkezi, şu anda bir savaş bölgesinde olan Karadeniz’in altında yeni deniz altı boru hatları inşa etmek için gereken milyarlarca doları finanse etmek zorunda kalacak. Batı teknolojisine ve finansmanına erişim olmadan, yeni bir boru hattı projesi inşa etmek yıllar alabilir.

Hess, Türkiye’nin kendi gaz rezervlerinden ihracat sağlayarak, ortaksız bölgesel gaz ihracatçısı konumuna gelebileceğini kaydetti. Türkiye, Karadeniz’deki Sakarya sahasında tahminen 540 milyar metreküp veya 20 trilyon metreküp gaz rezervi keşfetti.

Hükümet verilerine göre, 2023 yılında üretime başlaması planlanan Sakarya, Türkiye’nin iç talebinin %30’unu karşılayabilir.

Türk devlet petrol ve gaz şirketi Botaş’ın eski genel müdürü Gökhan Yardımcı, herhangi bir gaz merkezi fikrini sorguladı.

Geçen ay yerel basına verdiği demeçte, “Putin’in önerisi somut değil, bir fikir gibi görünüyor.” “Burası, farklı ülkelerden oyuncuların gelip gaz müzakere edip satın aldıkları bir merkez mi yoksa TürkAkım gibi Türkiye’den geçen başka bir boru hattı projesi mi?”