Finlandiyalı liderler ‘gecikmeden’ NATO üyeliği çağrısında bulundular

Finlandiya cumhurbaşkanı ve başbakanı Perşembe (yerel saat) yaptığı açıklamada, “gecikmeden” NATO üyeliğine hızlı ilerlemeyi desteklediklerini ve Ukrayna’daki Rus savaşının ortasında ittifakın genişlemesinin önünü açtıklarını söyledi.

Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinisto ve Başbakan Sanna Marin dramatik hareketi duyurdular. Bu, başvuru sürecinin başlamasına birkaç adım kalmasına rağmen, Finlandiya’nın neredeyse kesinlikle NATO üyeliği isteyeceği anlamına geliyor. Komşu İsveç’in önümüzdeki günlerde NATO’ya katılma kararı alması bekleniyor.

Finlandiya, Rusya ile 1.340 km’lik bir kara sınırını paylaşıyor. Kremlin, İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya katılmaya karar vermesi durumunda “askeri ve siyasi yansımaları” konusunda uyardı. Başvururlarsa, başvurunun sunulduğu tarihten 30 NATO üyesi parlamentonun tamamı tarafından onaylanana kadar bir geçiş dönemi olacaktır.

NATO üyeliği Finlandiya’nın güvenliğini artıracaktır. Niinistö ve Marin ortak bir açıklamada, “Bir NATO üyesi olarak Finlandiya, tüm savunma ittifakını güçlendirmek için çalışacak.” Dedi. “Finlandiya gecikmeden NATO üyeliğine başvurmalı. Bu kararın alınması için hala gerekli olan ulusal adımların önümüzdeki birkaç gün içinde hızla atılacağını umuyoruz.”

Daha fazla oku:
* Ukrayna, Kremlin yetkilisi Kherson’un ilhakını talep ettiği için Rus doğalgaz boru hattını kapattı
* İngiltere, ülke saldırıya uğrarsa İsveç’e yardım sözü verdi
* Vladimir Putin’in “çıkış yolu yok”, peki Ukrayna’daki savaşın sonu ne olacak?
* Ukrayna İşgali: Bu Hafta Finlandiya ve İsveç’te Beklenen Kritik NATO Kararları

Perşembe günkü açıklama, İngiltere Başbakanı Boris Johnson’ın askeri işbirliği anlaşması imzalamak için Finlandiya ve İsveç’i ziyaret etmesinden bir gün sonra geldi.

Çarşamba günü, Birleşik Krallık, iki İskandinav ülkesinin saldırıya uğraması halinde İsveç ve Finlandiya’ya yardım sözü verdi.

Finlandiya devlet başkanı, Johnson ve Niinisto ile Helsinki’de düzenlediği ortak basın toplantısında, Moskova’nın ancak 5,5 milyonluk ülkesinin NATO’ya üye olması durumunda kendisini suçlayabileceğini söyledi.

Niinistö Çarşamba günü açıkça “Buna (Rusya) sebep oldun. Aynaya bak” dedi.

2017’de İsveç ve Finlandiya, daha büyük NATO ittifakından daha esnek ve daha hızlı yanıt verecek şekilde tasarlanan İngiliz liderliğindeki Müşterek Sefer Gücü’ne katıldı. NATO standartlarını ve doktrinini kullanır, böylece NATO, Birleşmiş Milletler veya diğer çok uluslu ittifaklarla birlikte çalışabilir. Kuvvet 2018’den beri tam olarak operasyonel durumda ve bağımsız olarak ve NATO ile işbirliği içinde bir dizi tatbikat gerçekleştirdi.

Rusya’nın 24 Şubat’ta Ukrayna’yı işgalinden bu yana Finlandiya ve İsveç, onlarca yıllık tarihsel tarafsızlıklarını bırakıp 30 üyeli NATO’ya katılıp katılmamaları konusunda kafa yoruyorlar.

Niinistö ve Marin’in açıklamasıyla Perşembe günü AB milletvekillerine konuşan Finlandiya Dışişleri Bakanı Pekka Haavisto, “Rusya’nın başlattığı savaşın tüm Avrupa’nın güvenliğini ve istikrarını tehdit ettiğini” söyledi.

Haavisto, Rusya’nın beklenmedik davranışının Finlandiya için ciddi bir endişe olduğunu, özellikle Moskova’nın Ruslar da dahil olmak üzere birçok can kaybına yol açabilecek “yüksek riskli operasyonlar” başlatmaya istekli olduğunu söyledi.

Finlandiya’nın NATO’ya üye olması, İskandinav ülkelerinin Sovyetler Birliği’ne karşı iki yenildikleri savaşta verdikleri İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana savunma ve güvenlik politikasında en büyük değişiklik anlamına gelecek. İsveç’in yanı sıra Finlandiya, Avrupa Birliği’ne 1995 yılında katıldı ve bloğun 27 üyesi arasında Rusya ile en uzun sınırına sahip.

İsveç Dışişleri Bakanı Anne Linde, Finlandiya’nın açıklamasının “önemli bir mesaj” verdiğini tweetledi ve Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen, Finlandiya cumhurbaşkanı ve başbakanından “güçlü mesajlar” olduğunu söyledi.

Soğuk Savaş sırasında Finlandiya, Sovyetler Birliği’ni kışkırtmaktan kaçınmak için NATO’dan uzaklaştı, bunun yerine Doğu ve Batı arasında tarafsız bir tampon olarak kalmayı ve Moskova ve ABD ile iyi ilişkiler sürdürmeyi seçti.

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, askeri ittifakın Finlandiya ve İsveç’i – her ikisi de güçlü ve modern bir orduyla – kollarını açarak karşılayacağını ve üyelik sürecinin hızlı ve sorunsuz olmasını beklediğini söyledi.

NATO yetkilileri, İskandinav ikilisinin üyelik sürecinin “iki hafta içinde” gerçekleşebileceğini söylüyorlar. Prosedürün en çok zaman alan kısmı – ülkenin protokolünün 30 NATO üyesi ülke tarafından onaylanması – dört aydan daha kısa bir sürede tamamlanabildi ya da Batı Almanya, Türkiye ve Yunanistan’ın 1950’lerde katıldıkları, sadece 12 üyenin başvurularını onaylaması.

Bir NATO yetkilisi bu hafta Finlandiya ve İsveç için olası başvuruları tartışırken “Bunlar normal zamanlar değil” dedi. Yetkili, iki ülkenin herhangi bir başvuruda bulunmaması nedeniyle isminin açıklanmaması koşuluyla gazetecilere katılım süreci hakkında bilgi verdi.