Ekonomi Bakanlığı, artan gerilimin ortasında Türkiye ile ticareti düzenlemek için harekete geçti

Yoni Weiss’in yazdığı

Ekonomi Bakanlığı, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın artan İsrail düşmanlığına ve Hamas’a verdiği desteğe yanıt olarak İsrail’in Türkiye ile ekonomik ilişkilerine yönelik yeni düzenlemeler geliştiriyor.

Bu karar, Erdoğan’ın ikili ticaret anlaşmasını ihlal ederek İsrail’e ticaret ambargosu uygulaması sonrasında geldi. Yeni düzenlemeler, Türkiye’den İsrail’e doğrudan ithal edilen tüm ürünler için lisans alınmasını zorunlu kılan bir izleme mekanizması içeriyor.

İsrail, 2023 yılında Türkiye’den yaklaşık 5,2 milyar dolarlık mal ithal etti. Ancak bu ithalatların hiçbiri Türkiye’ye özgü değil ve Ekonomi ve Dışişleri Bakanlıkları alternatif pazar arayışında.

Mayıs ayı başlarında Türkiye, “İsrail’in uluslararası hukuku ve insan haklarını ihlal eden Filistin’e yönelik saldırganlığını” gerekçe göstererek İsrail ile olan tüm ihracat ve ithalat operasyonlarını askıya aldı. Türkiye Ticaret Bakanlığı, Türkiye’nin Gazze’ye yönelik insani yardım çabalarını vurgulayarak, İsrail’i “katliam, insani felaketler ve maddi yıkıma” devam etmekle, ateşkes ve insani yardım yönündeki uluslararası çabaları engellemekle suçladı.

Ticaret yasağı, Türkiye’nin İsrail’e 54 kategorideki ürünün ihracatına yönelik daha önceki kısıtlamalarının ardından geldi ve Türkiye bunu, İsrail’in Türkiye’nin Gazze’ye insani hava yardımlarına katılma talebini reddetmesine bağladı.

İsrail ve Türkiye, yıllar süren gerilimin ardından Ağustos 2022’de büyükelçi ve konsolosların geri gönderilmesiyle ilişkileri normalleştireceklerini açıklamıştı. Ancak Erdoğan, Gazze’de Hamas’a karşı savaşın başlamasından bu yana İsrail’e yönelik defalarca sözlü saldırılarına devam etti.

Erdoğan, bir konuşmasında Başbakan Binyamin Netanyahu’yu “Gazze’de bu yüzyılın en büyük zulümlerinden birini” işlemekle suçladı ve onu “Gazze kasabı” olarak nitelendirdi. Mart ayında Erdoğan, İsrail ve Netanyahu’yu “bugünün Nazileri” ile karşılaştırdı ve Mayıs ayı sonlarında Netanyahu’yu “vampir” olarak tanımladı.