Uzayda mahsur kalan astronotlar SpaceX ile geri dönecek

İki aydan fazla bir süre uzayda mahsur kalan iki NASA astronotunun, SpaceX ile Şubat 2025’te Dünya’ya dönmesi planlanıyor.

ABD Uzay Ajansı (NASA), astronotlar Sunita Williams ve Barry Wilmauer’in Uluslararası Uzay İstasyonu’na seyahat ettiği Boeing tarafından üretilen “Starliner” uzay aracının Dünya’ya “insansız” döneceğini söyledi.

İkili, 5 Haziran’da sekiz gün sürmesi planlanan bir göreve başladı ancak şimdi yörüngede yaklaşık sekiz ay geçirecek.

Starliner aracı, Uluslararası Uzay İstasyonuna giderken, yakıtın tahrik sistemine zorlanmasına neden olan helyum sızıntısı da dahil olmak üzere sorunlarla karşılaştı. Birçok motor da düzgün çalışmadı.

Hem Boeing hem de SpaceX, astronotlara ticari uzay uçuşu sağlamak için NASA’dan milyar dolarlık sözleşmeler aldı. Boeing’in sözleşmesi 4,2 milyar dolar (3,18 milyar £) değerindeyken, milyarder Elon Musk tarafından kurulan SpaceX 2,6 milyar dolar aldı.

SpaceX şu ana kadar NASA için uzaya dokuz mürettebatlı uçuşun yanı sıra bazı ticari görevler de gönderdi ancak bu, Boeing’in mürettebatlı bir görevdeki ilk girişimiydi.

Boeing ve NASA’daki mühendisler, Starliner aracının karşılaştığı teknik sorunları anlamaya çalışmak için aylar harcadı.

Hem uzayda hem de Dünya’da testler yürüttüler ve veriler topladılar. Umutları, sorunların kökenini belirlemek ve astronotları Starliner uzay aracıyla güvenli bir şekilde evlerine döndürmenin bir yolunu bulmaktı.

NASA Yöneticisi Bill Nelson, Cumartesi günü düzenlediği basın toplantısında, Boeing’in uzay aracında ne gibi iyileştirmeler yapılması gerektiğini anlamak için NASA ile yakın işbirliği içinde çalıştığını söyledi.

“Uzay uçuşu, en güvenli ve hatta en rutin durumlarında bile risklerle doludur ve doğası gereği test uçuşları ne güvenli ne de rutindir.”

“Temel değerimiz güvenliktir ve bu bizim kuzey yıldızımızdır.”

SpaceX’in Crew Dragon uzay aracına geri dönebilmeleri için ikilinin Uluslararası Uzay İstasyonu’ndaki kalış süresinin Şubat 2025’e kadar uzatılmasına karar verildi.

Ekstra süre, SpaceX’in Eylül ayı sonunda fırlatılması planlanan bir sonraki aracını fırlatmasına olanak tanıyacak.

Aracın dört astronot taşıması gerekiyordu ancak iki astronot eşliğinde Uluslararası Uzay İstasyonuna gidecek. Bu, Bay Wilmore ve Bayan Williams’ın araçta kendilerine katılmasına ve önümüzdeki Şubat ayında planlanan görevinin sonunda Dünya’ya dönmesine yer bırakıyor.

NASA, iki astronotun daha önce uzayda uzun süre kaldıklarını ve istasyonda planlanandan daha uzun süre kalmak da dahil olmak üzere test uçuşunun risklerini anladıklarını söyledi.

Örgüt, 61 yaşındaki Bay Willmauer ve 58 yaşındaki Bayan Williams’ın geri dönüş planlarını “tamamen” desteklediğini ve önümüzdeki birkaç ayı bilimsel çalışmalar, uzay bakımı ve belki de bazı “uzay yürüyüşleri” yaparak geçireceklerini söyledi.

Boeing’in Starliner uçağının uçuşu, uzay aracının gelişimindeki aksaklıklar nedeniyle zaten birkaç yıl ertelenmişti. Daha önceki insansız uçuşlarda da teknik sorunlar yaşanmıştı.

Boeing yaptığı açıklamada “mürettebatın ve uzay aracının güvenliğine” odaklanmaya devam ettiğini söyledi.

“NASA tarafından belirlenen görevi yerine getiriyoruz ve güvenli ve başarılı bir insansız dönüş için hazırlanıyoruz” diye ekledi.