Eriyen buz, Dünya’nın daha ağır dönmesine ve günlerin uzamasına neden olur

Uzun bir süre boyunca insan eylemlerinin Dünya’nın hareketleri, yani dönüş hızı ve ekseni üzerinde çok az etkisi oldu.

Bu hareketler öncelikle ayın yerçekimi kuvveti ve çekirdek ve mantodaki iç süreçler tarafından yönetiliyordu.

Ancak artık insan faaliyetlerinden kaynaklanan buz tabakalarının erimesi bu doğal hareketleri bozuyor.

Yeni bir çalışma, iklim değişikliği ve gezegenin iç dinamikleri nedeniyle Dünya’nın dönme ekseninin “kaydığını” ortaya koyuyor.

Zürih’teki İsviçre Federal Teknoloji Enstitüsü’ndeki araştırmacılar, Dünya’nın dönme ekseninin kabuğa göre hareketi olan kutup hareketini daha iyi anlamak için en son yapay zeka modellerini kullandı.

Çalışma, sera gazı emisyonlarının artmaya devam etmesi durumunda, bunların eninde sonunda ay gelgit kuvvetlerinin uzun vadeli etkisinden daha ağır basacağını öngörüyor. Milyarlarca yıldır ay sürekli olarak günlerimizin uzunluğunu belirledi.

Zürih’teki İsviçre Federal Teknoloji Enstitüsü İnşaat, Çevre ve Jeo-Uzaysal Mühendislik Bölümü’nde uzay jeodezisi profesörü Benedikt Soja, “Biz insanların gezegenimiz üzerinde sandığımızdan daha büyük bir etkisi var” dedi ve şöyle devam etti: “Bu doğal olarak büyük bir sorumluluk yüklüyor. Gezegenimizin geleceği için üzerimizde.”

Uzatma günleri

Yakın zamanda yapılan iki çalışma, buz kütlelerinin erimesi, gezegenin sallanması ve günlerimizin uzunluğu arasında şaşırtıcı bir ilişki olduğunu ortaya koydu.

Kutuplardaki buzların erimesi, kütlenin ekvatora doğru yeniden dağıtılmasına neden olarak Dünya’nın dönüşünü yavaşlatır. Su kutuplardan ekvatora doğru hareket ederek Dünya’nın dengesini bozar.

Dünya yüzeyindeki buzlar eridikçe gezegenin dönüşü yavaşlıyor ve günler uzuyor. Zürih’teki İsviçre Federal Teknoloji Enstitüsü tarafından yapılan araştırma, bu yavaşlamanın günlerimizi biraz uzattığını gösteriyor; tipik 86.400 saniyeye kıyasla sadece birkaç milisaniye.

Fizikte açısal momentumun korunumu diye bir yasa vardır. Bu yasa, dönen bir nesnenin, bir şey onu değişmeye zorlamadığı sürece aynı hızda dönmeye devam edeceğini belirtir. Dünyanın dönüşü de bu kurala uyar. Eriyen buz kütleyi yeniden dağıtır ve yasaya göre bu değişim Dünya’nın dönüşünü yavaşlatır.

Suga, “Bu, bir kütle değişiminin meydana geldiği anlamına gelir ve bu, Dünya’nın dönüşünü etkiler” diye açıkladı.

Dünyanın çekirdeği üzerindeki etki

Araştırmacılar ayrıca Dünya ekseninin neden ve nasıl uzun süreler boyunca kademeli olarak hareket ettiğini de incelediler. Ekip, bugüne kadarki en kapsamlı modeli oluşturmak için fizik bilgili sinir ağlarını kullandı; bu model, Dünya’nın çekirdeği ve mantosu içindeki hareketlerin ve yüzeydeki iklimin kutup hareketine nasıl katkıda bulunduğunu açıklıyor.

İki çalışma, Dünya içindeki karmaşık etkileşim ağına ışık tutuyor. Buzun erimesi gibi yüzeyde meydana gelen olayların çekirdeğin derinliklerinde sonuçları olabilir ve bunun tersi de geçerlidir.

Suga, “İklim değişikliği Dünya’nın dönme ekseninin hareket etmesine neden oluyor ve açısal momentumun korunmasından kaynaklanan geri bildirim de Dünya’nın çekirdeğinin dinamiklerini değiştiriyor gibi görünüyor” diye açıkladı.

Kutuplardaki buzlar eridikçe kutuplardan gelen su ekvatora doğru hareket ederek Dünya’nın zamanla daha yavaş dönmesine neden olur. BüyükBenedikt Soja, bu fenomenin, bir buz patencisinin kolları katlanmış haldeyken kolları uzatıldığında daha yavaş döndüğünde meydana gelen olaya benzediğini açıkladı. Aynı prensip Dünyanın dönüşü için de geçerlidir.

Araştırmanın başyazarı ve doktora öğrencisi Kayani Shahwandi, Science Alert bilimsel dergisindeki bir makalesinde şunları ekledi: “Kalıcı iklim değişikliği, Dünya’nın derinliklerindeki süreçleri etkileyebilir ve daha önce varsayıldığından daha büyük bir ölçeğe sahip olabilir.” basın bülteni.