Bilim adamları, Venüs’te durmak gibi dünyanın en güneşli noktasını buldular.

A Yakın tarihli bir çalışma Amerikan Meteoroloji Derneği Bülteni’nde dünya rekoru, aynı zamanda Dünya’daki ikinci en yüksek ve geniş plato olan Altiplano üzerinde metrekare başına 2.177 watt’lık güneş ışınımını (güneşten Dünya’ya ışık enerjisi çıkışı) ölçtü. Bu, metrekare başına yaklaşık 1.360 watt alan atmosferimizin tepesindeki radyasyondan çok daha yüksek.

Hollanda’daki Groningen Üniversitesi’nden bir klimatolog olan çalışma yazarı Raul Cordero, “Aslında Venüs’te duruyor olsaydınız yazın alacağınız radyasyondur” dedi. Bu karşılaştırmanın “inanılmaz” olduğunu çünkü Venüs’ün Dünya’dan güneşe yaklaşık yüzde 28 daha yakın olduğunu söyledi.

Ortalama olarak, platodaki ortalama güneş radyasyonu, dünyanın en yüksek seviyesi olan metrekare başına yaklaşık 308 watt’tır. Cordero, Altiplano’daki güneş enerjisi potansiyelinin orta Avrupa ve Amerika Birleşik Devletleri’nin doğu kıyılarındakinden ortalama olarak iki kat daha yüksek olduğunu söyledi.

Cordero, “Bu kadar yüksek radyasyon riskine maruz kalırsanız, cildinizi korumanız gerekir” dedi. “Bu özel tesiste, orada çalışan insanlar radyasyonun yüksek olduğunu biliyorlar, ama şimdi gerçekte ne kadar yüksek olduğunu biliyoruz.”

Uydu verileri daha önce bu bölgenin Dünya’daki en fazla güneş ışığını aldığını göstermişti, ancak yeni çalışma, bu bölgenin neden bu kadar aşırı radyasyon yaşadığını açıklamaya yardımcı olmak için yeni ölçümleri analiz etti. Ölçümler, “kalkış yeri” anlamına gelen 5.000 metre yüksekliğindeki geniş, düz bir alan olan Chagnantour Platosu’nda alındı. Atacama Büyük Milimetre/Milimetre-altı Dizisi (ALMA) dahil olmak üzere büyük astronomi projelerine ev sahipliği yapmaktadır.

Ekip, yoğun radyasyonun bölgede yüksek olan sirüs bulutlarına kadar izlenebileceğini buldu.

Cordero, bulutların genellikle güneş ışığını engellediğini veya radyasyonu uzaya geri yansıttığını, ancak bu konumdaki ince, parçalanmış bulutların, güneşe bir büyüteç tutmak gibi ileri saçılma olarak bilinen bir fenomende güneşi yoğun bir şekilde yüzeye odaklayabildiğini açıkladı. Çalışma, genellikle kümülüs, cirrus veya cirrus bulutları olan bu bulutların, yüzeydeki güneş radyasyonunu açık koşullara kıyasla yüzde 80’e kadar artırabildiğini buldu.

Bu bulutlar en çok Güney Yarımküre yazında Ocak ve Şubat aylarında görülür. Bu bulutları oluşturan nem, Güney Amerika musonu sırasında Amazon’dan gelir.

Araştırmada yer almayan Pasifik Kuzeybatı Ulusal Laboratuvarı’nda yerbilimci olan Tirthankar Chakraborty, “Benim için şaşırtıcı olan, Altiplano’daki ileri saçılma koşulları altında değerin ne kadar büyük olabileceğiydi” dedi. “Bu, gezegenimizdeki olası aşırı güneş olaylarının ilginç bir gözlemsel çalışması ve yüzeydeki kısa dalga radyasyonu için yeni rekorlar kırıyor.”

Araştırmada yer almayan NASA atmosfer bilimcisi Seiji Kato, çalışmanın bulgularına şaşırmadı. Güneş radyasyonunun atmosferde dolaşırken su buharı tarafından emildiğini ve bulutlar ve aerosoller tarafından dağıldığını söyledi. Ancak su buharı tabakasının üzerinde, daha az bulut ve aerosol içeren bir yer daha fazla güneş ışığı alacaktır.

Cordero, bu bulutların Himalaya platosu gibi diğer yüksek rakımlı yerlerde de göründüğünü, ancak yine de yüksek güneş radyasyonu değerleri yaşamadıklarını söyledi.

İlk olarak, Kuzey Yarımküre’deki yazlar Güney Yarımküre’dekinden daha az yoğundur. Güney Yarımküre yazında, Dünya’nın yörüngesi güneşe en yakındır ve Ocak ayı başlarında günberi adı verilen bir noktaya ulaşır. Sonuç olarak, güneş radyasyonu güney yarım kürede kuzeye göre yüzde 7’ye kadar daha yüksektir.

İkincisi, Kuzey Yarımküre ayrıca Güney Yarımküre’den daha fazla yüzeyden uzaya ozon molekülüne sahiptir. Atmosferimizde yüksek oranda bulunan ozon molekülleri, doğal bir güneş kremi görevi görür ve bizi güneş ışınlarından korur.

Kato, çalışmanın yalnızca aşağı doğru güneş radyasyonuna baktığını, ancak dikkate alınması gereken başka radyasyon kaynakları da olduğunu belirtti.

Örneğin yüzey, atmosferden yayılan ve göremediğimiz ve güneş enerjisi için yararlı olmayan radyasyonu da alıyor dedi. Ancak atmosferde bulutlar (özellikle düşük seviyeli bulutlar) olduğunda, atmosferden gelen radyasyonun açık bir günde doğrudan güneşten gelen radyasyondan daha büyük olabileceğini söyledi. Bulutlu bir kış gecesinde dışarının açık bir kış gecesine göre daha sıcak olmasının nedeni de budur.

Hem güneş radyasyonunu hem de atmosferik radyasyonu toplayacak olsaydınız, NASA CERES uydusu Aynı zamanda uydu ekibinin bir üyesi olan Kato, en büyük yüzey radyasyonunun Pasifik Okyanusu üzerindeki ekvator bölgesinde meydana geldiğini gösterdiğini söyledi.

Güneşli noktalar da her zaman daha sıcak yerlere karşılık gelmez. Yakın tarihli başka bir çalışmaChakraborty tarafından yazılan, insan kaynaklı rahatsızlık açısından dünyanın en sıcak yerlerini belirleyerek Bahreyn, Katar, Suudi Arabistan ve Pakistan’daki şehirleri en üste yerleştiriyor. Buna ek olarak, o ve meslektaşları, aşırı soğuk ve sıcak sıcaklıklara sahip kentsel alanların çoğunun genellikle orta ila küçük şehirlerde olduğunu keşfettiler. “Güneş radyasyonu genellikle sıcaklıkla ilişkilendirilir… ancak istisnalar olacaktır” dedi.

Cordero, hava ve yüzey sıcaklıklarının sadece güneş radyasyonundan çok daha fazlasına bağlı olduğunu açıkladı. Örneğin, Altiplano yakınlarındaki atmosfer, yüksek rakımı nedeniyle nispeten soğuktur. Antarktika yakınlarındaki su akıntılarını alan komşu Pasifik Okyanusu, bölgeyi Akdeniz gibi daha sıcak okyanusların yakınındaki karalardan daha soğuk tutmaya yardımcı olur. Ekili alanlar ayrıca kuru, kurak yüzeylerden daha soğuk olabilir çünkü bitkiler yüzeyi buharlaşma yoluyla soğutur.

Cordero, Altiplano’nun “Bahreyn, Orta Doğu veya Akdeniz bölgesi örneğinde olduğu gibi, sıcak hava dalgalarından etkilenmediğini” söyledi.