Bir fırında, bir “sığınakta” uluslararası işbirliği

Federico Spiazzi’nin yönettiği ve yapımcılığını Federica Belletti’nin yaptığı “Sığınak”taki çalışma aldatıcı bir şekilde basittir. Bir kadın, neredeyse boş olan bir fırın tezgahının arkasında oturmuş sokağın gürültüsünü izliyor. Aniden, sağanak yağmur bir düzine kadar insanı mağazaya sürükledi. Bu izleyiciler arasında potansiyel bir müşteri bir pastanın içinde ne olduğunu bilmek istiyor – ama o sadece İngilizce ve Almanca konuşuyor, dükkan sahibi ise sadece Yunanca konuşuyor. Uluslararası bir izleyici kitlesinin bunu anlaması için ekip çalışması, birkaç dakikalık kafa karışıklığı ve Türkçe, Kürtçe ve Arapça içeren bir çeviri dizisi gerekiyor.

2015’te Avrupa’ya mülteci ve göçmen akını tırmanırken, polis Spiazzi’nin geldiği Verona üzerinden trenlerde yolcu belgelerini kırmaya başladı; Avusturya ile İtalya arasındaki sınır, Almanya’ya ulaşmaya çalışan mültecilerin sayısını durdurmak için sıkılaştırıldı. Daha güneyde, Fermo’da Pelletti, mültecilerle ilgili haberlerden bıkmıştı ve birçok raporun bireyleri yalnızca istatistik olarak ele almasından dolayı hayal kırıklığına uğradı. Pelletti bana, bu insanların çoğu Avrupa’ya giderken korkudan kurtuldu, ancak medya “bu insanlarla ilgili tüm bu hikayeleri hemen sayılara dönüştürdü” dedi. Spiazzi ve Belletti, Columbia Üniversitesi Film Okulu’nda tanıştılar ve 2016’da krizle ilgili bir film çekmeye karar verdiler.

“Sığınak”, 2017’de Atina’da üç yaz günü boyunca çekildi ve filmin çekimleri senaryodakine benzer dil engelleri içeriyordu. Filmdeki oyuncuların sadece birkaçı profesyonel. Geri kalanlar Spyazi ve Beletti’nin Atina’da bir araya geldikleri arkadaşlar ve tanıdıklar. Afganistan, Pakistan ve Türkiye’den üyeler vardı. Mülteciler de katıldı – Suriye’den birkaç aile ve Irak’tan bir adam. Belletti, “Bunun bir meydan okuma olduğunu söylemek, onu hafife almaktır, ama kabul etmek zorundaydık” dedi. Spiazi, dillerin karışımının çıktı için çok özel bir yaklaşım gerektirdiğini söyledi. Mümkün olduğunca yüz işaretlerini ve jestlerini kullandı – “sadece doğrudan, sözsüz iletişim.”

Spiazzi, mülteci ve göçmen krizi hakkında bir film yapmayı düşünmeye başladığında, onların hain yolculuklarından sonra bir şeyler yapmayı hayal etti. Ancak Atina’dayken Suriye’den yeni gelen iki aileyle yakınlaştı ve günlük yaşamlarını gözlemlerken Spiazi, yaşadıklarını tam olarak anlayamayabileceğini fark etti. Kalabalık bir şehirde kültürel bir kavşakta gezinme deneyimlerinin küçük bir bölümünü kendi bakış açısından yansıtan bir film yapabilir. Spiazzi, “Bazen bu karmaşıklık, bu tür komik, basit ve – bilirsiniz – beceriksiz insan etkileşimine kadar kaynar” dedi. Fırındaki sahne, mükemmel bir uluslararası uyum vizyonu değildir. Bazı müşteriler akın eder; Bazıları rahatsız görünüyor. Ama sonunda, dil telefon oyunu çalışır ve pastanın içinde ne olduğunu öğrenirler.